دکتر اینترنتی
مطالب متنوع پزشکی و آموزشیدکتر اینترنتی
مطالب متنوع پزشکی و آموزشیعوامل پوکی استخوان
پوکی استخوان عارضه متابولیکی استخوان است که در آن کاهش شدید توده استخوانی ایجاد می شود.
| |||
عفونت کلیه‌ها و مجاری ادراری
عفونت کلیه دو نوع حاد و مزمن دارد. عفونت کلیه یکی از اورژانس‌های پزشکی تلقی می‌شود و فرد نیازمند مراقبت‌های فوری پزشکی است. این بیماری می‌تواند هر دو جنس را مبتلا سازد ولی در همه سنین در خانم‌ها شایع‌تر است.
عفونت‌های حاد کلیه در مردان در هر سنی ممکن است حاکی از وجود یک بیماری زمینه‌ای مانند انسداد مجاری ، سنگ کلیه ، اختلالات پروستات یا تومور باشد. بیمار از سردرد، درد عضلانی، ضعف عمومی و بیحالی شکایت دارد.سوزش ادرار ، تکرر ادرار و فوریت در ادرار کردن و ادرار کدر یا خونی و بدبو دیده می‌شود.گاهی هم درد شکمی دیده می‌شود که البته این حالت بیشتر در کودکان دیده می‌شود.
چگونه کلیه عفونی می‌شود؟ درمان
در صورتی‌که آنتی‌بیوتیک مناسبی تجویز شده باشد، علایم و تب بیمار پس از 48 ساعت درمان آنتی‌بیوتیکی از بین می‌رود (هر چند باید درمان تا انتها ادامه یابد)، در غیر این صورت شاید تغییر آنتی‌بیوتیک تجویزی لازم باشد. گاهی نیز برای کاهش درد یا تب از مسکن استفاده می‌شود. به بیماران توصیه می‌شود تا برطرف شدن تب و ناخوشی در بستر استراحت کنند و مایعات به اندازه کافی بنوشند (روزانه حداقل 2 لیتر) گاهی توصیه می‌شود جهت اسیدی شدن ادرار از آب آلبالوی ترش یا زغال‌اخته و ویتامین ث استفاده کنند.
پس از درمان عفونت لازم‌است اگر مشکل زمینه‌ای مانند انسداد مسیر ادراری، سنگ کلیه یا اختلال دستگاه ادراری وجود دارد این عوامل برطرف شوند. عفونت حاد کلیه در بالغین معمولا به خوبی به درمان پاسخ می‌دهد و اثر جوش‌خوردگی و ترمیم کلیوی یا آسیب پایدار بر جای نمی‌گذارد، ولی در کودکان به علت عدم تکامل رشد کلیه، عفونت کلیه می‌تواند آسیب شدید ایجاد کند و به‌طور دائم عملکرد کلیه را مختل کند. |
بیماری فاویسم
خستگی، ضعف شدید، رنگ‌پریدگی، کم‌خونی، زردی و در واقع نشانه‌هایی شبیه به هپاتیت از علائم یک بیماری معروف بهاری است که به بیماری باقلایی نیز شهرت دارد.
فاویسم که در زیرگروه بیماری‌های عفونی قرار می‌گیرد، در همه افراد و به خصوص در کودکان باید بسیار جدی گرفته شود، چراکه کم‌خونی ناشی از این بیماری در صورت عدم‌کنترل به موقع می‌تواند آسیب جدی به کبد و کلیه وارد کند.
این بیماری همزمان با فصل عرضه باقلای سبز، در افرادی که زمینه مساعد این بیماری را دارند، شیوع می‌یابد، اما لزوما با مصرف باقلا بروز پیدا نمی‌کند، بلکه مصرف برخی داروها یا ابتلا به برخی بیماری‌های عفونی چون هپاتیت نیز می‌تواند به آشکارشدن نشانه‌های آن در بیمار کمک کند.
دکتر زهرا عبدی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران با تاکید بر این که فاویسم زمینه ارثی داشته و به طور قطعی قابل درمان نیست، می‌گوید:
این بیماری در صورتی که به طور ناشناخته در بیمار باقی‌مانده باشد، بسیار خطرناک خواهد بود. بویژه به علت بروز عوارض جبران‌ناپذیر در کودکانی که ممکن است این بیماری در آنها به صورت پنهان وجود داشته باشد، بهتر است از دادن مواد غذایی حساسیت‌زایی چون باقلا در چندساله ابتدایی زندگی‌شان به آنها خودداری شود.
درمان فاویسم در بسیاری موارد با تزریق خون به بیمار همراه است و در صورت بروز نارسایی کلیه، دیالیز نیز توصیه می‌شود
بیماری ارثی در کمین آقایان
به گفته پزشکان، بیماری فاویسم یک بیماری ارثی است که بر اثر کمبود یا فقدان یک آنزیم (گلوکز شش فسفات دی‌هیدروژناز) بروز می‌کند.
مصرف باقلای سبز که سرشار از آنتی‌اکسیدان است و به‌خودی خود فواید زیادی دارد، برای افرادی که فاقد آنزیم گلوکز شش فسفات دی‌هیدروژناز هستند، به پاره‌شدن گلبول‌های قرمز خون، خونریزی داخل عروق، کم‌خونی حاد و نارسایی کلیه منجر می‌شود.
از آنجا که ژن‌های این بیماری ارثی روی کروموزوم X واقع شده است، بیشتر آقایان را مبتلا می‌کند. البته فاویسم از شخص بیمار به دیگری منتقل نمی‌شود، اما با خوردن باقلا توسط مادر شیرده در کودکی که زمینه این بیماری را دارد، منجر به بروز فاویسم می‌شود.
وقتی فاویسم حاد می‌شود
پزشکان تاکید می‌کنند بیشترین شیوع بیماری فاویسم در سنین یک تا پنج سال است.
خستگی، کوفتگی، استفراغ، اسهال، تهوع، دل‌درد، رنگ‌پریدگی، گاهی تب، کم‌خونی، ادرار پررنگ، ضعف شدید و زردی از علائم بیماری فاویسم است. پس در صورت بروز علائم یاد شده در فرزندان، باید آنان را به بیمارستان برد تا در صورت نیاز به آنها خون تزریق ”‹شود.
برخی از افرادی که مبتلا به فاویسم هستند، دارای علائم شدید بیماری نمی‌شوند و فاویسم در آنها تنها به شکل خفیف، آن هم در مواجهه با عوامل حساسیت‌زای غذایی، شیمیایی، دارویی یا برخی بیماری‌های عفونی بروز پیدا می‌کند.
اما برخی افراد دچار علائم شدید بیماری، یعنی کم‌خونی و زردی چشم دائمی هستند.
به هرحال هر زمان که شخصی نشانه‌هایی از خونریزی بافتی را از طریق تغییر رنگ ادرار در خود ببیند، باید هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کند تا با تشخیص سریع بیماری فاویسم از عوارض وخیم بعدی آن از جمله کم‌خونی حاد، زردی و نارسایی کلیه‌ها جلوگیری کند.
پیشگیری همیشه آسان نیست
به گفته متخصصان عفونی، پیشگیری از ابتلا به فاویسم در مواردی که بیماری در شخص همچنان ناشناخته است، آسان نیست، چراکه در صورت ابتلای قبلی به بیماری می‌توان با دور بودن از عوامل غذایی، شیمیایی و دارویی حساسیت‌زا از بروز بیماری جلوگیری کرد، اما در صورت پنهان‌بودن بیماری بخصوص در کودکان، پیشگیری بسیار مشکل خواهد بود.
خانواده‌ها باید توجه کنند اگر ریشه ارثی بیماری فاویسم را در خود دارند، از خوراندن باقلا به فرزندشان در خردسالی جلوگیری کنند. فاویسمی‌ها حتی به مزارع باقلا نیز نباید نزدیک شوند.
مصرف باقلا هم به‌صورت خام و هم پخته برای بیماران فاویسمی خطرناک است و اصلا نباید استفاده شود
فاویسمی‌ها همچنین باید از استفاده برخی داروها شامل آسپیرین و داروهای ضدمالاریا خودداری کنند و در منزل از نفتالین و حشره‌کش استفاده نکنند.
شبیه و متفاوت از هپاتیت
زردی ناشی از بیماری فاویسم با هپاتیت متفاوت است، چراکه رنگ‌پریدگی و کم‌خونی در فاویسم ناشی از پارگی گلبول‌های قرمز است، در حال که زردی در هپاتیت به علت دفع صفرا از کبد است.
بی‌شک ریشه این دو بیماری با آزمایش خون در بیمار مشخص خواهد شد.
عفونت‌ها از جمله مهم‌ترین عواملی به حساب می‌آیند که سبب شعله‌ور‌شدن این بیماری می‌شوند. به همین دلیل ممکن است در برخی افراد ابتلا به بیماری‌هایی چون هپاتیت B منجر به بروز علائم فاویسم چون کم‌خونی شدید شود. بروز چنین علائمی نشان‌دهنده آن است که شخص، عامل بروز بیماری فاویسم را نیز در خود دارد.
درمان فاویسم در بسیاری موارد با تزریق خون به بیمار همراه است و در صورت بروز نارسایی کلیه، دیالیز نیز توصیه می‌شود.
به هرحال بهترین درمان برای فاویسم، پیشگیری از بروز علائم آن و عدم مصرف و مواجهه با عوامل محرک بیماری است.
عفونت و ترکیدن آپاندیس خطر مرگ در پی دارد
آپاندیس یا روده کور، زائده‌ای کوچک و انگشتی شکل است که در قسمت ابتدای روده بزرگ و به عبارتی در محل تلاقی روده بزرگ و روده کوچک قرار گرفته است.
همه ساله بسیاری از افراد به علت التهاب آپاندیس یا ابتلا به آپاندیسیت تحت جراحی قرار می‌گیرند و به اصطلاح آپاندیس‌شان را در می‌آورند، پس آپاندیس به چه دردی می‌خورد؟
وظیفه اصلی آپاندیس کمک به هضم مواد غذایی گیاهی است و به همین علت این عضو در بدن موجودات گیاهخوار در مقایسه با دیگر موجودات بزرگ‌تر است.
هنوز درباره اضافی یا مفید بودن آپاندیس توافق جمعی میان دانشمندان شکل نگرفته است. برخی دلیل وجود آن را مربوط به مراحل اولیه فرگشت می‌دانند که اکنون کاربرد خود را از دست داده، و برخی آن را همچون کارخانه تولید باکتری مفید در روده و سبب تقویت این باکتری‌ها در دستگاه هاضمه بویژه برای مقابله با بیماری‌هایی همچون وبا می‌پندارند.
بررسی‌های انجام شده نشان داده است آپاندیس هیچ عملکرد شناخته شده‌ای در بدن ندارد، اما باید توجه داشت این عضو که محل استقرار شماری از سلول‌های لنفاوی است و پادتن‌هایی را در روده ترشح می‌کند، بخشی از سیستم ایمنی بدن را تشکیل می‌دهد.
اگرچه در افرادی که آپاندیس آنها برداشته شده است نیز هیچ عوارضی دیده نشده و بدن آنها بدون وجود آپاندیس نیز می‌تواند به کارکردهای حیاتی خود ادامه دهد.
پاره شدن آپاندیس خطرناک است و می‌تواند در صورت عدم درمان به موقع، با یک عفونت شدید در شکم منجر به مرگ شود.
عفونت آپاندیس
آپاندیس در قسمت راست و پایین شکم واقع شده است. به التهاب یا عفونت آپاندیس، «آپاندیسیت» گفته می‌شود. مردها دو برابر زن‌ها به التهاب آپاندیس مبتلا می‌شوند. عفونت آپاندیس در کودکان کمتر است، اما پارگی آن خطرناک‌تر است. در صورت تشخیص دیرهنگام التهاب و عفونت آپاندیس، عوارض آن رفته‌رفته، بیشتر و بیشتر می‌شود.
آپاندیس از یک انتها بسته است و انتهای دیگر آن به روده بزرگ ختم می‌شود. اگرچه ممکن است موادی که از روده بزرگ عبور می‌کنند، وارد آپاندیس شوند، اما برای موادی که وارد آن می‌شوند هیچ راه گریزی وجود ندارد.
مهم‌ترین علت ابتلا به آپاندیسیت، انسداد دهانه آپاندیس است.
چون این زایده یک طرفه است و یک دهانه باز دارد، اگر به علت وجود مدفوع یا مواد زاید دیگر این مجرا بسته شود، رشد میکروب‌ها باعث ایجاد عفونت در آپاندیس می‌شوند. اگر این عفونت برطرف نشود ممکن است کیسه آپاندیس پاره شده و عفونت در محوطه شکم پخش شود.
پاره شدن آپاندیس خطرناک است و می‌تواند در صورت عدم درمان به موقع، با یک عفونت شدید در شکم منجر به مرگ شود.
درد ناشی از آپاندیسیت در شکم و از نواحی ناف، به صورت اندک شروع می‌شود و در حرکتی به سمت راست شکم به سوی قسمت‌های زیرین و تا نزدیکی جلوی کشاله ران می‌رود. در این زمان مشخصا می‌توان مکان دقیق و پردرد آن را روی زائده آپاندیس حس کرد.
درد با سرفه، عطسه، لمس، راه رفتن و حتی تنفس بدتر می‌شود.
در برخی افراد ممکن است با تهوع، استفراغ، تب خفیف و حتی ناتوانی در دفع گاز معده همراه شود.
در صورت مراجعه دیرهنگام به پزشک و عدم انجام اقدامات اورژانسی، فرد مبتلا ممکن است با پارگی آپاندیس، گسترش عفونت در احشاء، ورود سموم به خون و پخش سریع در بدن و در نتیجه تب شدید، گیجی و سردرد، کاهش و از دست رفتن هوشیاری و در نهایت مرگ روبه‌رو شود.
از هنگام آغاز درد ناشی از آپاندیسیت در منطقه ناف، چهار پنج ساعت وقت دارید که به پزشک مراجعه کرده، از التهاب یا عفونت آپاندیس مطمئن شوید و آن را درمان کنید.
درمان آپاندیسیت، با خارج کردن آپاندیس عفونی یا ملتهب، به دو شیوه لاپاراسکوپی یا جراحی باز انجام می‌شود.
تشخیص و درمان عفونت آپاندیس در زنان (به سبب وجود شباهت علائم آن با بیماری‌های زنانه) و افراد چاق (به سبب وجود لایه‌های زیاد چربی) سخت‌تر است. اگر جزو این افراد هستید بیشتر احتیاط کنید و به دردهای شکمی سریع‌تر مشکوک شوید.
هیچ راه دارویی یا پرهیزی برای درمان آپاندیسیت وجود ندارد و اقدامات باید به صورت اورژانسی و جراحی صورت گیرد. اگر درمان هر چه زودتر انجام شود، خطرات آن کمتراست و بهبودی پس از عمل سریع‌تر و راحت‌تر به دست می‌آید.
البته باید گفت 20 تا 30 درصد افرادی که عمل آپاندیس می‌شوند، بعد از پنج ماه مشخص می‌شود که آپاندیس‌شان سالم بوده است.
علت تشخیص نادرست آپاندیسیت نیز شباهت آن با مشکلات دیگری چون عفونت‌های روده و نظیر آن است.
امکان تشخیص آپاندیسیت در کودکان زیر سه سال، در زنان و مردانی که بیش از 60 سال سن دارند و در زنان باردار به این علت که دردهای گوناگونی دارند، مشکل‌تر بوده و با خطرات بیشتری همراه است.