تعریف سزارین :
سزارین یک جراحی بزرگ است که با شکافتن پوست روی شکم ، عضلات زیر آن و جدار رحم همراه است به طورمتوسط، ۱۰ درصد زایمان ها در جهان به روش سزارین انجام می شود،طبق آمار رسمی در ایران حدود ۲۵ تا ۳۵ درصد زایمانها به صورت عمل جراحی یعنی سزارین صورت می گیرند، در حالی که طبق آمار غیر رسمی در ایران سزارین ۵ برابر سایر نقاط جهان است. امروزه در برخی از بیمارستان های ایران این آمار حتی ۱۰۰ در صد نیز گزارش شده است برخی متخصصین علت افزایش گرایش زنان به انتخاب سزارین، فرار از درد زایمان است. اما عمل سزارین خود با درد فراوان همراه است و عواقب منفی متعددی نیز به همراه دارد
در چه هنگام عمل سزارین انجام می دهیم :
۱. عدم تطابق سرجنین بالگن مادر
اغلب اینگونه موارد درموقع دردهای زایمانی مشخص می شوند.به این ترتیب که با وجود انقباضات زایمانی،پیشرفت زایمان خوب نیست ویا این که در معاینه داخلی متوجه این عدم تطابق می شوند.البته موارد تنگی ویا اختلاف اندازه بسیار فاحش،قبل از دردها ودر یک معاینه دقیق داخلی که توسط مامایا پزشک در ماه آخر صورت می گیرد مشخص می شود.
۲. زجرجنین:
زجر جنین به معنای تغییرات بارزدر تعداد ضربان قلب جنین است که نشان دهنده این موضوع می باشد که میزان اکسیژن خون او کافی نیست و مواد زاید خونش بیش از اندازه است . در این صورت معمولاً عمل سزارین بطور اورژانس انجام می شود .
۳. طرز قرار گرفتن غیر عادی جنین :
وضعیت طبیعی قرار گرفتن جنین به صورت سر به پایین وداخل لگن مادر است. اگر مثلاً جنین به صورت عرضی قرار گیرد امکان زایمان طبیعی وجود ندارد. در صورتی که پاهای جنین داخل لگن مادر باشد (سراو بالا باشد) در برخی موارد امکان زایمان طبیعی وجود دارد ولی اغلب مواقع سزارین راه انتخابی است.
۴. مشکلات مربوط به جفت و بند ناف:
اگر جدا شدن زودرس جفت صورت گیرد و یا جفت بجای این که در قسمت فوقانی رحم واقع شود، بر روی دهانه رحم قرار گیرد (جفت سرراهی)، بهترین روش زایمان همان سزارین می باشد. ممکن است در حین یک دوره دردهای طبیعی، ناگهان بند ناف جنین به داخل مجرای زایمانی و جلوی سر جنین لیز بخورد. در چنین حالتی بند ناف بین سر جنین و لگن مادر تحت فشار قرار می گیرد و جریان خون و اکسیژن به جنین قطع می گردد. این مورد نیزاز موارد سزارین اورژانس می باشد.
۵. سزارین قبلی :
قبلاً اعتقاد براین بود که اگر یک بار سزارین شد، باید همیشه سزارین شود. البته در برخی بیماران این قانون هنوز هم حاکم است ولی امروزه اعتقاد بر اینست که اگر علت سزارین قبلی در این حاملگی وجود ندارد (مثلاًحاملگی قبلی جنین بطور عرضی قرار داشته ولی دراین حاملگی جنین با باسر قرار دارد) و بیمار در یک بیمارستان مجهز قرار دارد می تواند تحت نظر یک متخصص زنان و زایمان، زایمانی طبیعی انجام دهد. باید بیماران تفهیم شوند که در صورتی که مورد منعی برای این اقدام وجود نداشته باشد، زایمان طبیعی بسیار مطمئن تر و بی خطرتر از یک عمل جراحی بزرگی مثل سزارین می باشد. عوارض مربوط به مادر و جنین کاهش می یابد و یک فاکتور مهم دیگر یعنی هزینه نیز کاهش می یابد . هزینه یک زایمان طبیعی حدود یک چهارم عمل سزارین می باشد . البته خانمهایی که قبلاًسزارین شده اند و برش روی رحمشان به صورت طولی انجام شده نمی توانند زایمان طبیعی داشته باشند. فقط خانمهایی که برش روی رحمشان عرضی بوده و مورد منعی برای زایمان طبیعی ندارند، می توانند به این فیض برسند. (معمولاًبرش روی شکم بابرش روی رحم مطابقت دارد اما گاهی اینطور نیست، بنابراین داشتن پرونده پزشکی باقید نوع برش روی رحم الزامی است).
۶. دخالتهای پزشکی بیش از اندازه در دوره دردهای زایمانی:
مصرف داروهای مسکن زودتر از موقع و یا داروهای محرک انقباضات (بیش از حد مجاز) می تواند پیشرفت زایمان را کند نماید و به علت زایمان طول کشیده، سزارین انجام شود. آمار نشان داده است که بیماران تحت نظر ماماها کمتر سزارین می شوند. یکی از دلایل آن اینست که ماماها کمتر از پزشکان از داروهای مختلف استفاده می کنند و علت دیگر اینست که چون خود ماما نمی تواند عمل سزارین را انجام دهد، سعی می کند تا جایی که برای بیمار و جنین ضرری نداشته باشد، زایمان او رابه صورت طبیعی انجام دهد.
۷. جنینهای نارس و دیررس:
(کمتر از ۳۸ هفته و بیشتر از ۴۲ هفته ). چون جنینهای نارس احتمالاً تحمل فشار زایمان طبیعی رانخواهند داشت و جنینهای دیررس به علت درشتی و اشکال در خون رسانی آنها نیز دچار مشکل در زایمان طبیعی می شوند .
۸. جنینهای دارای مشکلات RH خون:
جنینهایی هم که مشکلات ناشی از RH خون دارند بهتر است با روش سزارین متولد شوند چون به اندازه کافی قوی نیستند که زایمان طبیعی را تحمل کنند.
۹. چند قلویی :
گاهی زایمان دو قلوها به صورت طبیعی صورت می گیرد اما در اغلب موارد سزارین به عنوان بهترین راه انتخاب می شود. حاملگیهای بیش از دو قلو یی حتماً به صورت سزارین خاتمه می یابند .
۱۰. موارد متفرقه:
مانند عفونت هرپسی در ناحیه تناسلی (نوعی عارضه تبخال مانند بسیار مسری که برای جنین خطرناک است). فشارخون بالا، تومورهای فیبروییدی، بیماری قند، ایدز مادر و دوره دردهای زایمانی که بسیار طول کشیده باشد از موارد دیگر سزارین می باشند. سابقه مرگ نوزاد، سابقه ی نازایی و شکم اوّل مسن (بیش از ۳۵ سال) نیز قابل ذکر هستند
بنابراین سزارین فقط و فقط زمانیکه مادر یا جنین مشکل جدی دارند انجام می شود بنابراین برای یک مادر سالم با جنین سالم بهترین و سالمترین روش زایمانی طبیعی می باشد .
عوارض عمل سزارین
عوارض مربوط به مادر عبارتنداز:
خونریزیهای پس از عمل، لخته های خونی (که در برخی از موارد بسیار خطرناک و حتی کشنده هستند)، عفونت و چسبندگیهایی در رحم و لوله ها و حتی روده ها، عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیه ها (در مقایسه با زایمان طبیعی که معمو لاً فرد زایمان کرده، از فردای زایمان می تواند راه رفتن و فعالیت عادی رااز سر بگیرد در حالی که خانمی که سزارین شده تا چندین روزاز دردهای شکمی و محل بخیه ها شاکی است).
پس باید بخاطر سپرد که :
۱-روزهای بستری در سزارین برای بیمار بیشتر است،
۲- احتمال خونریزی بعد از زایمان بیشتر است .
۳-دردهای لگنی و چسبندگی بیشتر است،
۴-مدت زمانی که فرد بتواند به روال عادی زندگی برگردد بیشترست
۵- احتمال نازایی بعد از سزارین وجود دارد
عوارض مربوط به جنین :
عبارتند از یرقان و مشکلات تنفسی.
البته منظور اینست که احتمال بروز این مشکلات در نوزادان سزارینی بیشتر از نوزادان زایمان طبیعی است نه این که حتماً در هر نوزادی که با روش سزارین به دنیا می آید این مشکلات نیز پیش می آید.
فشاری که در حین زایمان طبیعی به قفسه سینه نوزاد وارد می آید کمک زیادی به تمیز کردن ریه های او از ترشحات و مایعات می کند که بر قراری یک فعالیت تنفسی عادی را برای نوزاد ایجاد می کند. البته باز هم باید تأکید نمود در صورتی که ماما یا پزشکتان تشخیص دهد که عمل سزارین برای شما و نوزادتان مفیدتر است باید سزارین انجام شود و عوارض آن با عوارض مربوط به یک زایمان طبیعی مشکل باید سنجیده شود و هرکدام برای شما مفیدتر است انتخاب گردد .
هزینه یک عمل سزارین و مدت بستری پس از آن حدود ۴ برابر و یا بیشتر از یک زایمان طبیعی است.
چه اتفاقاتی در حین سزارین رخ می دهد ؟
عمل سزارین یک عمل جراحی بزرگ است. قبل از عمل شکم شسته می شود و موهای روی آن اصلاح می شود و یک سوند ادراری در مثانه شما کار گذاشته می شود (تا که مثانه خالی بماند) و یک سرم به شما وصل می شود تا مایعات و داروهای لازمه از آن طریق بشما رسانده شود. روی تخت اطاق عمل می خوابید و بیهوشتان می کنند. قبل از بیهوشی، پارچه های استریل مخصوصی روی شکمتان پهن می شود و شکمتان با مواد ضد عفونی کننده شسته می شود. البته در برخی از بیمارستانها و بعضی از پزشکان، بیهوشی کامل نمی دهند و نوعی بی حسی ایجاد می کنند که از کمر به پایین بی حس می شوید بدون این که بخوا ب روید. در این صورت می توانید به دنیا آمدن نوزادتان راهم ببینید!
البته اغلب موارد به همان صورت بیهوشی عمومی صورت می گیرد. سپس یک برش بر روی جدار شکم و یک برش هم بر روی رحم ایجاد می شود. معمولاً هر دو این برشها به صورت عرضی صورت می گیرد که هم زودتر ترمیم می شود و هم خونریزی کمتری دارد. مرحله بعد، تولد نوزاد است که معمولاً در همان دقایق اوّل جراحی صورت می گیرد. سپس خارج نمودن جفت که از همان شکاف صورت می گیرد و در نهایت شکافهای ایجاد شده بخیه زده می شود که این مرحله طولانی ترین بخش عمل می باشد. بخیه های داخلی کشیدنی نیستند ولی بخیه های روی پوست معمولاً از نوع کشیدنی هستند که از یک تا دو هفته پس از زایمان باید آنها راکشید (البته گاهی هم از نوع جذب شدنی می باشند).
پس از عمل جراحی، بیمار به اتاق ریکاوری فرستاده می شود تا در انجا ممکن است چند ساعتی بمانید و فشارخون، نبض، درجه حرارت و خونریزی رحمی شما مرتب کنترل می شود.
-------------------------------------------------------
از مطالب این بخش چه مقدار رضایت دارید