سرطان سینه در خانم ها شایع است، اما آقایان نیز به این سرطان دچار می شوند.
خطر ابتلا به این سرطان، با افزایش سن بیشتر می گردد. خانم ها در هر سنی، باید ماموگرافی سینه را سالی یک بار انجام بدهند.
در گذشته به این نتیجه رسیده بودند که استفاده از دئودرانت ها در زیر بغل (موادی که با از بین بردن باکتری‌های سطح پوست، مانع ایجاد بوی بد عرق می شوند مثل مام و اسپری) و تراشیدن موهای این قسمت، باعث نفوذ مواد شیمیایی به داخل پوست و ایجاد سرطان سینه می شود. خدا را شکر که این نظریه درست نیست، اما هنوز خانم هایی پیدا می شوند که بر اساس این نظریه از مصرف دئودرانت ها و غیره اجتناب می کنند.
وجود توده سفت در سینه نیز یکی از عوامل بروز سرطان سینه می باشد. بیشتر از 80 درصد توده ها بدون خطر می باشند.
سرطان سینه در هر دو سینه قابلیت رشد دارد و ربطی کوچک یا بزرگ بودن سینه ندارد. برخی معتقدند افرادی که سینه های کوچک دارند، کمتر دچار این سرطان می شوند که این عقیده کاملا غلط است.
1- خود فرد: بر این اساس افرادی که در گذشته سرطان سینه داشته اند، احتمال دچار شدن به این سرطان در آنها بیشتر است.
2- فامیل: اگر نزدیکان درجه اول، سرطان سینه داشته باشند.
3- زنانی که اولین بچه خود را در سن بالایی به دنیا می آورند.
4- تغییرات در سینه
5- کسانی که استرس دارند
6- چاقی و افزایش وزن
7- نداشتن فعالیت بدنی
8- استفاده از توتون، تنباکو و دخانیات
9- نوشیدن مشروبات الکلی
- جوش و یا دانه روی پوست سینه، هاله اطراف آن و یا نوک سینه
- هرگونه برآمدگی در سینه
- ترشح مایع از نوک سینه
- توده سفت و محکم در سینه
- توده سفت و محکم در زیر بازو
- حساس بودن نوک سینه
- تغییر در اندازه ی سینه
- تمایل نوک سینه به طرف داخل
توجه داشته باشید که بیشتر اوقات این علائم، دلیل بر وجود سرطان نیست. لذا بهتر است در این باره نزد یک پزشک بروید تا مطمئن شوید.
درمان های مختلفی برای سرطان سینه شناخته شده است. یکی از مهم ترین درمان ها بستگی به محل دقیق سرطان دارد و مشخص می کند که آیا هر دو سینه درگیر هستند و نیز فاصله سلول سرطانی از دیگر نقاط بدن چقدر است؟
اندازه سلول سرطانی، نوع و محل واقع شدن، وضعیت گیرنده های استروژن و پروژسترون، سن بیمار و سلامتی او و عقیده بیمار، از جمله سؤالاتی هستند که می توان درمان را با آنها شروع کرد. درمان های مختلفی وجود دارد، از جمله:
- جراحی: که شامل برداشتن سلول سرطانی، برداشتن سینه و برداشتن عضله سینه است.
- شیمی درمانی
- رادیوتراپی (اشعه درمانی)
- هورمون درمانی: این درمان باعث توقف اثر استروژن بر سلول های سرطانی سینه می گردد. این درمان وقتی استفاده می شود که استرژن و پروژسترون در بروز سرطان نقش داشته اند.
یکی از علل به وجود آمدن این سرطان، بستن سینه بندهای فنری است.
هنگامی که خانم ها سینه بند تنگ می پوشند، باعث وارد آمدن فشار به سینه می شود و راه عبور رگ های لنفاوی را می گیرد. این مسئله باعث به وجود آمدن درد، حساس شدن و پدید آمدن کیست می گردد.
خانم هایی که 24 ساعت در روز سینه بند می بندند، 4/3 احتمال ابتلا به سرطان سینه را دارند.
خانم هایی که 12 ساعت در روز سینه بند می بندند، 52/1 احتمال ابتلا به سرطان سینه را دارند.
خانم هایی که به ندرت سینه بند می بندند، 168/1 احتمال ابتلا به سرطان سینه را دارند.
گره لنفاوی یک قسمت از سیستم ایمنی را تشکیل می دهد و به مقابله بدن در برابر عفونت و بیماری کمک می کند.
در مطلب بعدی راجع به تاثیر ورزش و رژیم غذایی مناسب در جلوگیری از ابتلا به سرطان سینه برای شما صحبت خواهیم
کرد.
در یک پژوهش جدید، محققان ژن‌های خاصی را شناسایی کردند که به انتشار سرطان پستان در بدن بیمار کمک می‌کنند.
به گفته محققان این ژن‌ها ممکن است در گسترش و پیشرفت بیماری در سرتاسر بدن زنی که مبتلا به سرطان پستان است، نقش قابل توجهی ایفا کند. این پژوهش از سوی دانشمندان انیستیتو ملی سرطان آمریکا صورت گرفته است.
این دانشمندان با بازبینی مطالعات قبلی دریافتند در نمونه تومورهای موش‌های آزمایشگاهی و انسان‌ها، یک نشانه ژنی خاص وجود دارد که فرصت تقسیم سلولی را پیش‌بینی می‌کند. نتایج این تحقیق در نشریه تحقیق سرطان منتشر شده است.
در مطالعه اخیر این نشانه ژنی اولین بار در موش‌های آزمایشگاهی شناسایی شد که خطر گسترش سرطان پستان را تا 20 برابر افزایش می‌دهد و به این ترتیب سرعت پیشرفت سرطان افزایش پیدا می‌کند.
سپس محققان همین ارتباط ژنی را در نمونه‌های انسانی پیدا کردند و دریافتند که ژن مزبور سرعت رشد سرطان پستان را در انسان چهار تا پنج برابر افزایش می‌دهد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که متاستاز (پخش سرطان) در ابتدا نتیجه یک جهش ژنتیکی غیرموروثی در بافت سرطانی است. یافته جدید می‌تواند به پزشکان کمک کند که درمان‌های جدیدتری را برای معالجه سرطان پستان پیدا کنند.
مطالعات قبلی در این زمینه روی فاکتورهای وراثتی صورت می‌گرفته‌اند که این فاکتورها نیز نقش مهمی در پیشرفت سرطان ایفا می‌کند.
محققان امیدوارند با شناسایی این ژن در آینده بتوانند دریابند که کدام زنان بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پستان قرار دارند و برای پیشگیری اقدام کنند.
خوشبختانه در حال حاضر به دلیل آشنایی خانم ها با سرطان پستان و علایم آن، و همچنین انجام چکاپ سالیانه، بسیاری از موارد این بیماری در مراحل اولیه کشف شده و در اغلب موارد، بدون برداشتن سینه قابل درمان است و این مساله باعث شده که کیفیت زندگی در این بیماران افزایش یافته و بیماران تا مدت طولانی پس از درمان بتوانند از زندگی شاد و بدون نقص عضو لذت ببرند، اما در تعدادی از بیماران هم به دلیل تأخیر در تشخیص یا درمان، سلول‌های سرطانی قسمت زیادی از سینه را درگیر می کند، لذا امکان نگه داشتن سینه وجود ندارد و تنها راه قطعی درمان، برداشتن کامل سینه است. در چنین مواردی باید به فکر بازسازی سینه بود تا بیمار از نقص عضو ایجاد شده رنج نبرد.
درباره این موضوع دکتر نسرین‌السادات علوی، فلوشیب جراحی پستان توضیح می دهد:
زمان بازسازی به گسترش بیماری و نوع عمل انجام شده برای بیمار و همچنین نیاز یا عدم نیاز بیمار به انجام درمان‌های اضافی مانند رادیوتراپی بستگی دارد. مثلا در بیماری که تمام سینه برداشته شده و غدد لنفاوی زیر بغل نیز درگیر بوده‌اند، پس از عمل نیاز به رادیوتراپی یا به اصطلاح برق گذاشتن است، لذا ترجیح می‌دهیم که ابتدا درمان‌ها به‌طور کامل انجام شود و پس از مدتی که اثرات اشعه روی پوست از بین رفت، بازسازی را انجام بدهیم.
برای بازسازی در این بیماران برای اینکه پوست جای لازم برای جایگیری پروتز را پیدا کند، ابتدا وسیله‌ای به نام "متسع کننده" را زیر پوست و عضله سینه‌ای قرار می‌دهیم. این وسیله مثل بادکنکی است که در ابتدا کاملاً خالی است و هر چند روز مقداری سرم نمکی داخل آن تزریق می‌شود که باعث افزایش حجم آن و در نتیجه اتساع پوست می‌شود و پوست جای کافی برای قرارگیری یک پروتز مناسب را پیدا خواهد کرد. سپس متسع‌کننده در طی یک عمل جراحی کوچک خارج شده و پروتز به جای آن قرار می‌گیرد.
در بیمارانی که پس از عمل جراحی برداشتن سینه، نیاز به رادیوتراپی ندارند، می‌توان هم‌زمان با برداشتن سینه مقداری از پوست را نگه داشت و پروتز را در محل مناسب جای داد. به این روش، روش "بازسازی هم‌زمان" یا "بلافاصله" می‌گویند.
نه، یکی از روش‌های خیلی خوبی که برای بازسازی سینه وجود دارد، استفاده از نسج خود بیمار است؛ مثلا استفاده از پوست و چربی شکم (در قسمت پایین ناف)، یا پوست و چربی ناحیه پهلو. در این روش‌ها، نسج لازم را به میزان کافی از شکم یا پهلو برداشته و به محل خالی سینه منتقل می‌کنیم و عروق آن را نیز پیوند می‌زنیم.
پس از اینکه نسج سینه توسط پروتز یا نسوج خود بیمار جایگزین شد، یک مرحله سرپایی دیگر برای بازسازی سر سینه لازم است که معمولا پس از گذشت چند هفته انجام می‌شود و برای ایجاد قسمت رنگی (هاله) سینه از پیوند پوست یا از تاتو (خالکوبی) استفاده می‌کنیم.
بله، بسیاری از بیماران در ابتدا که مبتلا به بیماری می‌شوند، به دلیل هراس از بیماری و افسردگی ناشی از آن به بازسازی فکر نمی‌کنند ولی پس از مدتی که سلامتی کامل خود را باز می‌یابند و احساس می‌کنند که به زندگی طبیعی بازگشته‌اند به فکر بازسازی می‌افتند. ما نیز به دلیل بهبود روحیه این بیماران از بازسازی استقبال می‌کنیم و این کار کاملا قابل انجام است.
بله، خانم هایی که در خانواده آنها ارثی بودن سرطان سینه با انجام آزمایش ژنتیک اثبات شده و به دلیل دارا بودن این خاصیت ژنتیکی، احتمال ابتلا به سرطان سینه در آنها بسیار بالاست، می‌توانند تحت عمل جراحی برداشتن سینه و بازسازی هم‌زمان قرار بگیرند.
در موارد نادری نیز، هنگام بروز عفونت‌های بسیار شدید و غیرقابل درمان در سینه، اگر موفق به کنترل عفونت آزاردهنده نشویم، سینه را برداشته و آن را بازسازی می‌کنیم.
ما در ابتدا به خانم های عزیز توصیه می‌کنیم که در صورت بروز مشکل در سینه، خیلی سریع به پزشک مراجعه کنند تا در صورت بدخیم بودن ضایعه، درمان لازم در اسرع وقت شروع شود، در این صورت ما در 80 درصد موارد می‌توانیم سینه را نگه داریم و فقط تومور سرطانی با مقداری از نسج اطراف آن را برداریم و با به کار بردن روش‌های جراحی زیبایی، نه تنها ظاهر خانم به هم نخواهد خورد، بلکه می‌تواند زیبایی وی را ارتقا دهد.
در صورتی که به هر دلیلی پزشک، برداشتن سینه را به بیمار پیشنهاد کرد، بیمار باید قبل از عمل جراحی تمایل خود را به بازسازی به پزشک خود بگوید و با مشورت وی روش مطلوب را انتخاب نماید تا اقدامات لازم از همان عمل جراحی اول، در نظر گرفته شود.
ماموگرافی یکی از بهترین روش های غربالگری بیماری های سینه است و بسیاری از زنان برای این که نوع بیماری شان تشخیص داده شود، این آزمایش از سوی پزشک برای شان تجویز می شود.
دکتر شهلا چایچیان، متخصص زنان و مامایی و عضو هیات علمی دانشگاه در گفتگو با جام‌جم می گوید: با این که ماموگرافی به وسیله اشعه ایکس انجام می شود و بر اساس برخی تفکرات ممکن است برای بدن خطر داشته باشد، ولی به هرحال این خطر بسیار کمتر از پیدا نکردن تومورهای سینه در مراحل اولیه، بیمار را تهدید می کند.
بهتر است ماموگرافی در زمان هایی که توصیه شده است، انجام شود و هیچ گاه نباید تاثیر معاینات سینه توسط پزشک و زنان نادیده گرفته شود.
به نظر این عضو هیات علمی دانشگاه بهتر است اولین ماموگرافی در 35 سالگی انجام شود. وی می‌افزاید: انجام ماموگرافی قبل از 35 سالگی فقط در کسانی که خود و خانواده اش سابقه بیماری های بسیار شدید سینه دارند مجاز است و نباید زنان هنگام انجام غربالگری و تست های معمولی از آزمایش ماموگرافی استفاده کنند.
انجام آزمایش ماموگرافی در 35 تا 40 سال در حد یک بار کافی است و پس از 40 تا 50 سالگی می توان هر 2 تا 4 سال یک بار این آزمایش را انجام داد.
این متخصص زنان درخصوص انجام ماموگرافی در سنین 50 به بالا اذعان می کند: در این سنین ماموگرافی با توجه به شرایط و جمعیت های مختلف یک تا 2 سال یک بار صورت می گیرد.
موضوع پُر سر و صدا در خصوص آزمایش ماموگرافی این است که انجمن رادیولوژی آمریکا به عنوان یکی از نهاد های مداخله کننده دراین امور، معتقد است آزمایش ماموگرافی در همه زنان نباید صورت بگیرد و فقط زنان مشکوک به بیماری های صعب‌العلاج باید ماموگرافی شوند، اما از سوی دیگر، گروهی از متخصصان برضد این قانون فعالیت می کنند و اعتقاد دارند با این قانون، سرطان سینه در مراحل پیشرفته تری کشف خواهد شد، در نتیجه درمان نیز مشکل خواهد بود.
دکتر چایچیان معتقد است: مسائل اقتصادی و فشار شرکت های بیمه یکی از دلایل مهم استفاده نکردن از ماموگرافی است و صرفا نمی تواند جنبه علمی داشته باشد.
در سنین پایین تر از 35 سالگی تقسیمات سلولی بیشتری انجام می شود. این عضو هیات علمی دانشگاه می گوید: در این دوره ممکن است اشعه ی ایکس برمیزان تقسیمات سلولی بیفزاید و رشد آن ها را بیشتر کند که البته این موضوع نیز به اثبات نرسیده است.
تحقیقات پزشکان نشان می دهد در سنین پایین تر از 35 سال سرطان سینه شایع نیست، ولی نباید فراموش کرد که معاینات باید از 25 سالگی شروع شود.
امروزه از روش MRM استفاده می شود و توده‌ها با کشیدن منحنی تشخیص داده می شوند که خوش خیم هستند یا بدخیم، ولی تاکنون هیچ روشی نتوانسته است جایگزین ماموگرافی شود.
خودآزمایی
توصیه پزشکان این است که خانم ها از 25 سالگی تحت معاینه ی سینه قرار بگیرند و اگر در خانواده شان موردی از سرطان های زنانه وجود داشت، این معاینات را زودتر آغاز کنند.
این متخصص زنان اذعان می کند: چون نسج سینه در روزی که سیکل ماهانه خانم ها به اتمام می رسد در نرم ترین حالت ممکن است، بهتر است پس از دوش گرفتن خود را در 2 حالت ایستاده یا نشسته و خوابیده معاینه کنند.
وی تصریح می کند: هیچ گاه نباید هنگام معاینه، نسج سینه میان 2 دست قرار بگیرد، بلکه باید آن را به جدار قفسه سینه فشرد که در این حین نباید معاینه زیر بغل ها فراموش شود.
مشاهده سینه ها در آیینه یکی از مهم ترین بخش های معاینه است، چرا که فرد می تواند با مشاهده در آیینه غیرقرینگی، تفاوت سینه ها نسبت به ماه های گذشته، قرمزی و احساس توده را تشخیص دهد و در صورتی که محتویات داخل سینه توسط پزشک مشکوک به نظر آید به وسیله سرنگ (در صورت مایع بودن محتویات) کشیده و به پاتولوژی فرستاده می شود، ولی اگر توده ای باشد، با سوزن های ضخیم نمونه گیری انجام می شود.
وی ضمن بیان این که تومورهای سینه از نوع بدخیم آن درد ندارند، مگر در مواقعی که چسبندگی پیدا کنند و اعصاب آن ناحیه را تحت کنترل قرار دهند، یادآور می شود: خوشبختانه بیشتر زنانی که از درد سینه رنج می برند دچار مشکلات خوش خیم هستند که شایع ترین آن فیبروسیستیک است که در نژاد ایرانیان بسیار زیاد به چشم می خورد که پس از کشیده شدن این مایع از نسج، اگر غذاهای کم چرب، کم ادویه و مواد کافئینی کمتر مصرف شود، از شدت درد کاسته می شود که البته مصرف ویتامین‌های E و ب کمپلکس نیز تاثیر بسزایی در این خصوص دارد، ولی نباید کاهش وزن به منظور بهبود را فراموش کرد.
حرف آخر
دکتر چایچیان با اشاره به این که اگر فردی دچار بدخیمی های تخمدان، سینه، رحم و حتی روده‌ای است باید غربالگری را انجام دهد، می گوید: امروزه دانشمندان در حال بررسی هستند که آیا رژیم‌های حاوی ویتامین A هم می توانند خانواده هایی که این بیماری ها را دارند از بدخیمی ها حمایت کنند؟