آن گونه که تاریخ و پنل مصرف مواد مخدر در جهان نشان میدهد ، یکی از قویترین مواد مخدر که توانست در تخریب و ویرانی شهر وجودی انسان و گسترش پدیده اعتیاد در سطحی وسیع عمل کند هرویین است. در اواخر قرن نوزدهم مصرف تریاک در اروپا به شکل گستردهای رواج یافته بود و مردم برای درمان بسیاری از بیماریها مانند وبا که ناشی از آلودگی محیط زیست آن موقع اروپا بود به مصرف تریاک روی میآوردند و پس از مدتی به مصرف آن اعتیاد پیدا میکردند. پزشکان آن زمان در اروپا به دنبال دارویی بودند تا بتواند در درمان و یا ترک اعتیاد به تریاک مؤثر باشد . ظاهراً برای اولین بار داروسازی بایر آلمان در سال 1896 از ترکیب انیدرید استیک و مرفین خالص دارویی را ساخت که هرویین نامیده شد.
نام هرویین از واژه یونانی هیرو Hiro به معنی قهرمان
گرفته شده است . در این فرایند از یک کیلوگرم مرفین حدود 900 گرم هرویین به دست
میآمد که به آن دی استیل مرفین نیزگفته میشود. هرویین برای اولین بار به عنوان داروی ترک
اعتیاد به تریاک پا به عرصه وجود گذاشت . پزشکان آن زمان نمیدانستند که چه اشتباه
بزرگی را مرتکب شدهاند و چه ماده خطرناکی را به عنوان دارو به بازار عرضه
کردهاند. تصور پزشکان بر این بود که که با مصرف هرویین و جایگزینی آن با تریاک
میتوان اعتیاد به تریاک را درمان کرد و سپس مصرف هرویین را میتوان به راحتی قطع
کرد اما مصرف کنندگان تریاک با مصرف هرویین از چاله در میآمدند و به چاهی عمیق
میافتادند که بیرون آمدن از آن به مراتب سخت تر بود و این آغازی بود برای ظهور
گسترده ترین و مخربترین نوع اعتیاد که در جای جای کره خاکی قربانی گرفته و میگیرد
و شعلههای ویرانگر آن هنوز زبانه میکشد.
این وضعیت یعنی تجویز هرویین توسط پزشکان برای ترک
اعتیاد تا اواخر قرن بیستم ادامه داشت تا جایی که در دهه 1960 میلادی پزشکان شهر
لندن بیش از 500 کیلوگرم هرویین به بیماران خود تجویز کردند.
شاید تصور بر این
باشد که هرچه پزشکان میگویند و هردارویی که تجویز میکنند بدون نقص و اشتباه است ،
اما آن گونه که تاریخ نشان میدهد علم پزشکی خصوصاً در مسئله بیماری اعتیاد دچار
اشتباهات فاحشی شده است و تولید و عرضه داروهای ترک اعتیاد توسط پزشکان نه تنها
کمکی به حل مسئله نکرده است بلکه باعث تخریب بیشتر و حاد شدن مسئله درمان بیماری
اعتیاد شده است و داستان داروهای ترک اعتیاد هنوز هم به همین شکل اما در قالب
داروهای دیگر ادامه دارد.
در اواخر قرن بیستم با مشخص شدن عوارض ناشی از مصرف
هرویین و نه تنها ناکارآمدی آن بلکه تخریب وحشتناک آن ، تجویز آن برای درمان یا ترک
اعتیاد کنار گذاشته شد اما دیگر دیر شده بود و هرویین به عنوان یک ماده مخدر قوی و
ویرانگر به همه جا رسوخ کرده بود. اکنون بعد از گذشت سالها هنوز هم در فرهنگ
عامیانه اعتیاد و مواد مخدر از زبان مصرف کنندگان هرویین شنیده میشود که ما برای
ترک اعتیاد به تریاک هرویین مصرف کردیم ، به ما گفتند اگر چند روزی هرویین مصرف
کنید راحت تر میتوانید اعتیادتان را ترک کنید.
هرویین اصل یا لابراتواری که هنوز هم به صورت قاچاق
تولید میشود پودری سفیدرنگ است اما هرویینهایی که به هرویین خیابانی شهرت دارند
کرم رنگ و بعضاً قهوهای روشن هستند. این ماده به صورت مصرف کشیدنی با زرورق ،
استنشاقی و تزریق وریدی مصرف میشود.
هرویینهایی که در حال حاضر در بازار قاچاق کشور ما
وجود دارند ، طی آزمایشهای به عمل آمده مشخص شده است که بیش از 90 درصد ترکیبات آن
ترکیبی عجیب و غریب از انواع قرصهای روان گردان شامل خواب آور، ضد افسردگی ،
آرامبخش و غیره است و کمتر از 10 درصد آن هرویین خالص است و بهتر است به آن قرصئین
گفته شود تا هرویین. این نوع هرویین باعث چرت شدید میشود و مصرف کننده آن پس از
مصرف در وضعیتی قرار میگیرد که مشاعر آن تقریباً از کار میافتد در حالیکه تخریب
هرویین خالص در این حد و اندازه نیست.
نشئگی هرویین در مقایسه با تریاک از دوام ، ماندگاری
و طول عمر کمتری برخوردار است . مصرف کنندگان هرویین تنها چند دقیقه و حتی در روش
تزریق پس از چند ثانیه به اوج نشئگی میرسند اما باگذشت یکی دوساعت دوباره سطح
نشئگی پایین میآید و مصرف کننده خمار میشود و باید دوباره مصرف کند به همین دلیل
مصرف کنندگان هرویین عمدتاً از ادامه روند زندگی عادی عاجز هستند و تمامی وقت خود
را صرف تهیه و مصرف هرویین میکنند و زندگی آنها به سرعت از هم می پاشد و سر از
بیغولهها در میآورند در حالیکه مصرف کنندگان تریاک به دلیل بالا بودن مدت
ماندگاری و دوام نشئگی آن قادر هستند در طول شبانه روز به زندگی و امورات خود
رسیدگی کنند و مشکلات آنها به هیچ وجه قابل مقایسه با مصرف کنندگان هرویین
نیست.
ظاهراً تأثیر هرویین بر روی گیرندههای مرفین بدن به
گونهای است که خیلی سریع جذب آنها می شود و همینطور اثر تخریبی آن روی سیستم
تولیدکننده مواد شبه افیونی جسم و سیستم ضد درد ، بیشتر و سریعتر از سایر مواد
مخدر است و در مدت کوتاهی این سیستم را در جسم انسان از کار میاندازد و مصرف کننده
آن خیلی زود به مصرف آن اعتیاد پیدا می کند.
شایان ذکر است در حال
حاضر مواد مخدر جدید شامل کرک و شیشه یا آیس یا کریستال گوی سبقت را در تخریب از
هرویین ربودهاند و بلایی بر سر مصرف کننده میآورند که هرویین با آن قدرت وحشتناک
نمیتواند بیاورد و بسیاری از مصرف کنندگان هرویین به مصرف کرک روی آوردهاند. روش
درمانی کنگره 60 در مورد مصرفکنندگان هرویین تاکنون کاملاً موفق بوده است و در حال
حاضر مصرف کنندگان هرویین که توانستهاند اعتیاد خود را به این ماده مخدر در کنگره
60 کاملاً درمان کنند تعدادشان بسیار است. در کنگره 60 طول درمان اعتیاد به هرویین
11 ماه است زیرا در این مدت سیستم تولیدکننده مواد شبه افیونی و ضد درد کاملاً
راهاندازی میشود.