آزمایش های معمول در بارداری

یکی از مراقبت‌ های دوران بارداری، انجام آزمون ‌هایی است که باید برای اطمینان از سلامت جنین انجام شود. بعضی از این آزمون‌ ها در همه زنان لازم است اما انجام برخی از آن ها با توجه به نظر پزشک و در مواردی انجام می‌ شود که ممکن است سلامت جنین در خطر باشد یا در بروز برخی اختلالات شک و تردید وجود دارد.

در این جا ، شما را با 7 نمونه از آزمون ‌های دوران بارداری آشنا می‌ کنیم.

1- سونوگرافی

با استفاده از سونوگرافی در هفته‌های 5 تا 6 بارداری ضربان قلب جنین قابل مشاهده و شنیدن است. حتی از سونوگرافی برای تعیین جنسیت نیز استفاده می ‌شود. البته سونوگرافی به صورت ‌های رنگی، سه بعدی و چهار بعدی حتی می ‌تواند تصاویری از چهره جنین را در هفته ‌های آخر بارداری مشخص کند.

سونوگرافی به طور کلی در دوران بارداری در موارد زیر انجام می‌ شود:

- تشخیص بارداری

- بررسی سلامت جنین و رشد او، تکامل قلب و اعضای داخلی و کنترل ضربان قلب

- بررسی محل قرارگیری جفت

- بررسی اختلالات جنینی

- وجود ناهنجاری‌‌ های جنینی

- بررسی مقدار مایع آمینوتیک

- بررسی سقط یا بارداری خارج رحمی

- بررسی چند قلویی

- ابعاد جمجمه، ران و ستون فقرات برای تعیین سن بارداری

2- آمنیوسنتز

آمنیوسنتز عبارت‌ است از خارج کردن مقداری از مایع آمنیوتیک که جنین را احاطه کرده است. نمونه به دست آمده از مایع آمنیوتیک که 30 میلی ‌لیتر است به آزمایشگاه ژنتیک جهت بررسی ارسال می ‌گردد. این آزمایش در حوالی هفته‌های 16 تا 18 بارداری انجام می ‌گیرد. در این زمان رحم و جنین بزرگ شده و به اندازه کافی مایع آمنیوتیک وجود دارد که بتوان این حجم مایع را از آن گرفت و مشکلی هم برای جنین پیش نیاید. در آمنیوسنتز، ابتدا محل قرار گرفتن جفت و جنین به کمک سونوگرافی تعیین می ‌گردد و بعد سطح شکم در ناحیه روی رحم، ضدعفونی و بی‌ حس می‌ شود، سپس سوزن از روی دیواره شکم وارد رحم می‌ شود و هم‌ زمان مسیر سوزن به وسیله سونوگرافی کنترل می‌ گردد. با وجود تمام احتیاطات، انجام آمنیوسنتز با خطراتی همراه است از جمله صدمه دیدن جفت و جنین و عفونت که از عوارض جانبی آمنیوسنتز می ‌باشد. در خانم‌ هایی که گروه خونی منفی دارند بعد از آمنیوسنتز، رگام تزریق می ‌شود.

با تجزیه مایع آمنیوتیک به دست آمده می ‌توان بیماری‌ های کروموزومی از جمله سندرم داون، بیماری ‌های اسکلتی، عفونت ‌ها، بیماری‌ های دستگاه عصبی، جنسیت و... را بررسی کرد.

3- آزمون تحمل گلوکز

در زنان باردار آزمون تحمل گلوکز برای مشخص شدن دیابت بارداری انجام می ‌شود. در این آزمون ابتدا در هنگام ناشتا بودن به مدت 8 تا 14 ساعت نمونه خون برای کنترل قند گرفته می ‌شود، سپس به بیمار 50 گرم گلوکز یا قند خالص می ‌دهند و پس از آن مجددا نمونه‌ گیری انجام می‌ شود. این روش به صورت پی در پی به فاصله هر یک ساعت انجام شده تا زنان باردار در معرض خطر دیابت بارداری مشخص شوند. این آزمون برای زنان باردار در معرض خطر یعنی زنان دارای سابقه مرده ‌زایی، حداقل 2 بار سقط خود به خودی، تولد نوزاد با وزن زیاد، سابقه دیابت در افراد درجه اول و مبتلا به چاقی بسیار ضروری است و در هفته 24 تا 28 بارداری، انجام‌ پذیر است.

پس از مشخص شدن دیابت بارداری توصیه‌ های لازم به زن باردار انجام می‌ شود. این توصیه ‌ها شامل رعایت رژیم غذایی و انجام ورزش ‌های سبک از جمله پیاده ‌روی بوده و تحت ‌نظر پزشک است.

4- آزمون آلفا فیتوپروتئین

این آزمون برای تشخیص نقایص لوله ‌های عصبی نظیر اسپاینا بیفیدا و آنانسفالی(عدم تشکیل جمجمه و مغز) انجام می ‌شود. این آزمون حتی می ‌تواند خطر سندرم داون را مشخص کند. انجام این آزمون برای همه خانم‌های بالاتر از 30 سال که تصمیم به بارداری دارند، ضروری است. عمده ‌ترین دلایل انجام این آزمون عبارت است از غربالگری برای اختلالات ژنتیکی خاص یا ناهنجاری جنسیتی. در این آزمون یک نمونه‌ خونی از مادر گرفته می ‌شود و معمولا باید در هفته 15 تا 17 بارداری انجام شود. تاریخ دقیق در انجام این آزمون بسیار مهم است. نتیجه آزمون معمولا با درصد بیان می‌ شود. مثلا خطر نقایص لوله عصبی 1 در 500 است. این آزمون به خودی خود خطری ندارد. تنها در صورت جواب مثبت و افزایش خطر لازم است مادر و جنین تحت بررسی ‌های بیشتر نظیر سونوگرافی و آمنیوسنتز قرار گیرند.

5- آزمون پروفایل بیوفیزیکال

آزمون بیوفیزیکال در اواخر بارداری انجام می‌ شود. در این آزمون سلامت کلی جنین و حرکات او مورد بررسی قرار می ‌گیرد. در برخی موارد برای رعایت احتیاط بعد از مشکلاتی در بارداری قبلی یا وجود عوامل خطر نظیر از دست رفتن بارداری‌ های قبلی در نیمه دوم بارداری یا وجود فشار خون بالا، دیابت، عدم رشد جنین در داخل رحم، انجام می ‌شود. این آزمون معمولا در مطب پزشک انجام می ‌شود. یکی از عمد ه‌ترین قسمت‌ های این آزمون، استفاده از سونوگرافی است که در طی آن تکنسین به دنبال حرکات بازو و پاها، حرکات بدن، حرکات تنفسی بوده و مایع آمنیوتیک را اندازه‌ گیری می‌ کند.

6- آزمون بدون استرس

این آزمون در هفته‌های 38 تا 42 بارداری انجام می شود. این آزمون در شروع سه ماهه سوم نیز ممکن است انجام شود. در این آزمون، جنین در 5 مورد باید نمره کسب کند. به هر کدام از موارد زیر نمره صفر(غیرطبیعی) یا نمره 2 (طبیعی) داده می ‌شود.

- تون عضلانی

- حرکات جنینی

- حرکات تنفسی

- میزان مایع آمنیوتیک

- ضربان قلب

نمره زیر 6 نگران کننده است و ممکن است زایمان سزارین یا القای زایمان طبیعی لازم باشد، نمره 6 حد مرز است و آزمون باید تا زمان تولد، هر روز تکرار شود.

7- آزمون ویلوس کوریونی

این آزمون برای شناسایی اختلالات کروموزومی انجام می ‌شود. برای انجام آن توسط یک سوزن از راه واژن یا شکم، نمونه‌ هایی از پرز‌های کوریونی جمع‌ آوری می ‌شود. این آزمون تحت سونوگرافی انجام می ‌شود تا به جفت یا جنین آسیب نرسد. زمان انجام این آزمون معمولا در هفته 8 بارداری است. از عوارض خطر این آزمون، سقط است. از جمله عوارض دیگر، بروز ناهنجاری ‌ها است.

ترجمه: مژگان ‌کریمی

چطور متوجه بیماری جنین در رحم مادر شویم؟

آمنیوسنتز آزمایشی است که پزشک با بررسی مایع آمنیوتیک در رحم مادر، اختلالات و بیماری‌های جنین را قبل از به دنیا آمدن و در زمان بارداری مشخص می کند.

---

آمنیوسنتز، یک نوع آزمایش قبل از تولد برای جنین می باشد که این امکان را به پزشک می دهد تا اطلاعات مفیدی را راجع به وضعیت جنین و سلامت او، از طریق بررسی مایع آمنیوتیک به دست آورد.

مایع آمنیوتیک مایعی است که اطراف جنین را در داخل رحم مادر احاطه کرده است.مایع آمنیوتیک وظیفه محافظت از جنین را در طول دوران بارداری بر عهده دارد. این مایع حاوی سلول‌ها و موادشیمیایی مختلف تولید شده توسط جنین می باشد.

هدف از بررسی مایع آمنیوتیک چیست؟

1- کشف اختلالات ژنتیکی و ناهنجاری های کروموزومی در جنین مثل سندرم داون و بیماری اسپینا بیفیدا

2- بررسی اینکه آیا ریه های جنین به حد کافی رشد کرده اند یا نه؟

3- تشخیص یا رد عفونت رحم در مادر باردار

4- بررسی وضعیت سلامت جنین ، مثلا اگر جنین حساسیت خونی داشته باشد، مانند حساسیت به rh خون (اگر rh خون جنین مثبت باشد و rh خون مادر منفی باشد، پس از آمنیوسنتز ممکن است خون مادر پادتنی علیه خون جنین تولید کند. برای این منظور به این مادران، دارویی به نام ایمونوگلوبین rh داده می شود تا علیه خون جنین، پادتن تولید نکند)

البته امروزه متخصصان زنان و زایمان به جای این روش (به دلیل بروز یک سری مشکلات احتمالی که برای جنین و مادر ممکن است رخ دهد)، با استفاده از سونوگرافی داپلر،rh خون جنین را بررسی می کنند.

روش آمنیوسنتز به دلیل استفاده از سوزن و ایجاد جراحت های هرچند جزیی، روشی تهاجمی محسوب می شود. بنابراین در برخی موارد از روش های جایگزین مثل سونوگرافی داپلر استفاده می شود.

زمان انجام آمنیوسنتز

آمنیوسنتز معمولا روی مادران بارداری که بین هفته 16 تا 22 حاملگی هستند انجام می گیرد، یعنی بهترین زمان برای انجام آمنیوسنتز، سه ماهه دوم بارداری است. در این زمان رحم و جنین بزرگ شده و به اندازه کافی مایع آمنیوتیک وجود دارد که بتوان میزان مایع مورد نیاز را از آن گرفت و مشکلی هم برای جنین پیش نیاید.

همه زنان باردار می توانند این آزمایش را انجام دهند، اما بیشتر به مادران بارداری که نوزادان آنها در معرض خطر مشکلات ژنتیکی و ناهنجاری های کروموزومی هستند توصیه موکد می شود که حتما این آزمایش را نجام دهند

اگر با آزمایش آمنیوسنتز مشخص شود که جنین اختلالی دارد، چه باید کرد؟

آمنیوسنتز آزمایشی است که پزشک با بررسی مایع آمنیوتیک در رحم مادر، اختلالات و بیماری‌های جنین را قبل از به دنیا آمدن و در زمان بارداری مشخص می کند.

اگر بعد از انجام آمنیوسنتز مشخص شد که جنین دچار مشکلات ژنتیکی و ناهنجاری های کروموزومی می باشد و پس از قطعی شدن آن توسط آزمایش های دیگر، به مادر مجوز سقط جنین داده می شود.

آمنیوسنتز چگونه انجام می شود؟

- پس از تجویز آمنیوسنتز برای مادر باردار در سه ماهه دوم باردار ی، متخصص رادیولوژی با انجام سونوگرافی، محل دقیق جنین را در داخل رحم مادر مشخص می کند.

- پزشک متخصص، شکم مادر باردار را برای تعیین محل دقیق جفت و جنین، سونوگرافی می کند.

- بعد سطح شکم مادر در ناحیه روی رحم، ضدعفونی و بی‌ حس می‌ شود.

- پزشک متخصص یک سوزن را از روی شکم وارد رحم می کند و مقداری از مایع آمنیوتیک رحم را با سرنگ بیرون می کشد. سپس خیلی آرام، سوزن را از شکم خارج می کند.

- هم‌ زمان با ورود سوزن، مسیر سوزن به وسیله سونوگرافی کنترل می‌ گردد.

- آزمایش های مختلفی روی مایع آمنیوتیک انجام می گیرد.

- مقدار مایع آمنیوتیک استخراج شده از رحم، به تعداد هفته های بارداری بستگی دارد .معمولا 30 میلی لیتر مایع بیرون می کشند.

- مادر باردار در طی مدتی که سوزن وارد شکم او می شود، باید آرام و بدون حرکت، به پشت بخوابد و از انجام حرکات اضافی جدا خودداری کند.

- کل این روش حدود یک ساعت طول می کشد و در اغلب موارد نمونه گیری از مایع آمنیوتیک یک الی دو دقیقه به طول می انجامد.

پس از انجام آزمایش آمنیوسنتز ...

- پس از انجام عمل آمنیوسنتز، دوباره سونوگرافی توسط پزشک انجام می گیرد تا وضعیت جنین بررسی شود (وضعیت ضربان قلب جنین).

- مادر باردار ممکن است مشکلاتی از قبیل گرفتگی عضلانی و یا کمی خونریزی از ناحیه واژن را تجربه کند.

- پزشک مدت زمانی استراحت را برای مادر تجویز می کند تا این مشکلات برطرف شوند .پس از اندک استراحتی می توانید به فعالیت های روزمره خود ادامه دهید.

- اگر بعد از آمنیوسنتز مشکلات شما بیش از چند روز طول کشید و با مشکلاتی از قبیل تب، خونریزی از ناحیه واژن، از دست دادن مایع واژینال، درد رحم و یا مشکلاتی از این قبیل روبرو شدید، حتما با پزشک خود تماس بگیرید و مشکلات مربوطه را مطرح کنید تا پزشک شما ، جهت برطرف کردن این مشکلات اقدام کند.

زهره لطیفی

سونوگرافی ان تی چیست؟

امروزه بسیاری از افراد درباره سونوگرافی و کاربردهای آن کم و بیش اطلاعاتی دارند . اما شاید تنها گروهی از مادران باردار و خانواده هایشان با سونوگرافی به نام NT آشنایی داشته باشند .

---

یکی از تست های غربالگری که برای مادران باردار در هفته یازدهم تا چهاردهم بارداری توصیه می شود، سونوگرافی NT می باشد. NT مخفف nuchal-translucencyبه معنای فضای شفاف پشت گردن است.

در طی این نوع سونوگرافی، متخصص مربوطه با بررسی ابعاد و اندازه های جنین، ابتلای او به بیماری سندروم داون و برخی از ناهنجاری های کروموزومی و مشکلات قلبی مادرزادی را بررسی می کند.

قبلا مادران تنها پس از به دنیا آمدن فرزندشان، متوجه نقص های مادرزادی و ژنتیکی در او می شدند، اما با این تکنولوژی جدید می توان قبل از ورود جنین به ماه چهارم جنینی، از ابتلای او به این ناهنجاری ها اطلاعاتی کسب کرد.

در سونوگرافی NT جنین بیمار چگونه دیده می شود؟

متخصص مربوطه با بررسی اندازه فضای روشن و شفاف در بافت پشت گردن، بیماری را در جنین تشخیص می دهد.

نوزاد مبتلا به ناهنجاری مادرزادی، معمولا مایع تجمع یافته ای در ناحیه پشت گردن خود در طول سه ماه اول بارداری دارد و این فضای روشن، بزرگتر از میزان جنین های سالم و طبیعی می باشد.

سونوگرافی NTچه موقع باید انجام شود؟

سونوگرافی ان تی باید بین هفته های 11 تا 14 بارداری انجام بگیرد، زیرا در محدوده همین سن بارداری، مایع پشت گردن جنین، شفاف و قابل بررسی است.

سونوگرافی NT باید بین هفته یازدهم تا سیزدهم و شش روز انجام شود.

قبل از 11 هفتگی انجام این سونوگرافی امکان پذیر نیست، زیرا جنین بسیار کوچک است و بعد از هفته چهاردهم نیز مایع شفاف پشت گردن جنین، از بین می رود.

زنان باردار بالای 35 سال سن و خانم های بارداری که در زایمان های قبلی خود فرزندی با ناهنجاری مادرزادی به دنیا آورده اند و یا در اقوام درجه یک خود، افرادی با ناهنجاری مادرزادی و ژنتیکی دارند، باید این سونوگرافی را انجام دهند

سونوگرافی NT چه کاربردهای دیگری دارد؟

علاوه بر تشخیص ناهنجاری های ژنتیکی و مادرزادی، با این نوع سونوگرافی، سن دقیق جنین و موقع دقیق زایمان طبیعی قابل تعیین است.

همچنین در طی سونوگرافی NT ، وجود و یا عدم وجود استخوان بینی هم قابل ثبت و بررسی می باشد، زیرا در ناهنجاری های مادرزادی مثل سندروم داون، تیغه استخوان بینی تشکیل نمی شود.

لازم به ذکر است که استخوان بینی در هر سنی از حاملگی قابل اندازه گیری می باشد و ارزش تشخیصی دارد، ولی به علت همراهی با NT بیشتر در ماه های سه ماهه دوم استفاده می شود.

سونوگرافی NT و استخوان بینی، برای غربالگری بیماری های ژنتیکی شایع و نارسایی قلبی جنین استفاده می شود.

شکل استخوان بینی و زاویه آن با استخوان پیشانی در تشخیص بسیاری از بیماری ها در هر سنی کمک می کند.

علاوه بر مواردی که ذکر شد در طی این سونوگرافی، متخصص مربوطه با اندازه گیری نواحی مختلف بدن جنین، مثلا اندازه دور سر جنین، طول بدن، استخوان ران و استخوان بازو، سلامت جنین را تا حدی بررسی می کند.

چه خانم هایی باید این سونوگرافی را انجام دهند؟

انجام این نوع سونوگرافی برای تمامی زنان باردار مفید است و تا حدی خیالشان را از بابت برخی ناهنجاری های جنین راحت می کند .

اما زنان باردار بالای 35 سال سن و خانم های بارداری که در زایمان های قبلی خود فرزندی با ناهنجاری مادرزادی به دنیا آورده اند و یا در اقوام درجه یک خود، افرادی با ناهنجاری مادرزادی و ژنتیکی دارند، باید این سونوگرافی را انجام دهند.

سونوگرافی NT چگونه انجام می شود؟

در این سونوگرافی، مادر روی تحت دراز می کشد و متخصص مربوطه، حسگر را به ماده ژلاتینی آغشته می کند و بر روی شکم مادر قرار می دهد.

در حین انجام این سونوگرافی، مادر می تواند جنین خود را بر روی مانیتوری که روبرویش قرار دارد، مشاهده کند.

یکی از مزیت های ویژه این آزمایش، غیر تهاجمی بودن آن می باشد که هیچ گونه خطری، مادر و جنین را تهدید نمی کند.

* تذکر مهم

به مادران باردار توصیه می شود که برای انجام سونوگرافی ان تی، حتما بین هفته های 11 تا 14 بارداری به پزشک مراجعه کنند.

انجام این سونوگرافی به همراه آزمایش خون که برای بررسی بیشتر ناهنجاری های جنین انجام می گیرد، ارزشمند است.

دقت سونوگرافی، به تنهایی در تشخیص ناهنجاری های جنین حدود 75 درصد می باشد و اگر با آزمایش خون همراه شود، صحت آنها به 85 درصد می رسد

انجام سونوگرافی NT و آزمایش خون ناهنجاری های ژنتیکی با هم، قابلیت تشخیصی دارند و به عنوان تست های غربالگری سه ماه اول بارداری به حساب می آیند.

لازم به ذکر است که دقت سونوگرافی، به تنهایی در تشخیص ناهنجاری های جنین حدود 75 درصد می باشد و اگر با آزمایش خون همراه شود، صحت آنها به 85 درصد می رسد.

همانطور که می دانید در آزمایش های پزشکی همیشه درصد خطایی برای اشتباهات قرار می دهند.

در طی آزمایش خونی که از مادر می گیرند، سطح هورمون های بدن مادر اندازه گیری می شود و احتمال ابتلای جنین به ناهنجاری های ژنتیکی مثل سندروم داون و تریزومی 13 و تریزومی 18 را بررسی می کنند. تریزومی به معنای سه کروموزوم به جای دو کروموزوم طبیعی است.

در طی تست های غربالگری سه ماهه اول بارداری، وجود و یا عدم بیماری هایی مانند تریزومی 18 و تریزومی 21 (سندروم داون) و تریزومی 13 بررسی می شود، یعنی کروموزوم های شماره 13 و 18 و 21 جنین را از جهت سه تایی بودن که نوعی ناهنجاری است، بررسی می کنند.

همانطور که می دانید تعداد کروموزم های انسان در هر سلول (غیر جنسی) 23 جفت، یعنی 46 عدد است.

زهره لطیفی

یک بارداری چند سونوگرافی می‌خواهد؟

---

برای یک خانم باردار، هیچ چیزی لذت‌بخش‌تر از دیدن و شنیدن صدای قلب جنینی که در رحم‌اش در حال رشد می باشد، نیست. خیلی از مادران باردار دوست دارند در فواصل کوتاه، عکس جنین خود را بر صفحه مانیتور ببینند و از سلامت او مطمئن شوند.

---

حتی گاهی این امر به سرگرمی تجملاتی تبدیل می‌شود و خانم‌های باردار هر ماه با مراجعه به پزشک خود، می‌خواهند عکسی از فرزندشان تهیه کنند و آن را قبل از آغاز عکس‌های نوزادی در آلبوم بگذارند و تاریخ بزنند تا در آینده فرزندشان بتواند عکس‌های دوران جنینی خود را هم ببیند.

با این همه باید گفت گرچه با پیشرفت‌ علم، سونوگرافی این امکان را ایجاد کرده که پزشک بتواند جنین را ببیند و از سلامت او مطلع شود، اما انجام غیر ضروری و بیش از حد سونوگرافی می‌تواند مشکلاتی برای جنین پیش آورد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تعداد دفعات لازم سونوگرافی در دوران بارداری و مضرات انجام بیش از حد آن، گفتگویی با دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص زنان و زایمان، انجام داده‌ایم.

انجام چند بار سونوگرافی در طول دوران بارداری الزامی است؟

چهار مرتبه. بار اول در ابتدای بارداری برای آن که مشخص شود بارداری در داخل رحم است یا خارج از آن. بار دوم در هفته دوازدهم بارداری است؛ بار سوم در هفته 22 و بار چهارم در هفته 32.

در هر بار سونوگرافی چه مسایلی بررسی می‌شود؟

این بستگی به سن جنین دارد. در سونوگرافی که در ابتدای بارداری انجام می‌شود پزشک می‌خواهد مطمئن شود بارداری در داخل رحم اتفاق افتاده یا خارج از رحم است.

در هفته دوازدهم ، جنین بسیار شبیه به نوزاد است و پزشک، اندام‌های متفاوتی مانند پشت گردن، بینی، معده، مثانه، شکل و فرم سر و متقارن بودن اعضا را بررسی می‌کند. در این هفته به وضوح صدای قلب جنین شنیده می‌شود.

آنچه برای پزشک بیش از هر چیز دیگری مهم است، اندازه‌گیری قد جنین از نوک سر تا پایین باسن است تا بتواند سن دقیق بارداری را اعلام کند. نکته بعدی اندازه‌گیری عرض گردن است که اگر بالاتر یا مساوی با 3 میلی‌لیتر باشد، پزشک آزمایش آمنیوسنتز (نمونه‌برداری از پرزهای جنینی شناور درون مایع آمنیون) را تجویز می‌کند تا احتمال وجود هر گونه غیر طبیعی بودن کروموزمی شناخته شود.

در هفته بیست و دوم بارداری جنین از بالا تا پایین بررسی می‌شود. آنچه بیش از هر چیز دیگری مورد توجه پزشک است، مشاهده اندام‌های داخلی به ویژه قلب و سر است. پزشک همچنین میزان رشد جنین و کیفیت تبادلات بین مادر و جنین به کمک بند ناف و جفت و مایع آمنیونی را هم بررسی می‌کند. در این هفته آنچه بر صفحه مانیتور مشخص می‌شود، جنینی است که مدام حرکت می‌کند و تمام اندام‌های او شکل گرفته است. همچنین زمان ایده‌آلی برای فهم این موضوع است که جنین شما دختر است یا پسر.

در هفته سی و دوم بارداری، بررسی اندام‌های مغزی جنین اهمیت زیادی پیدا می‌کند و این که آیا رشد جنین در حد طبیعی است یا خیر. در واقع در این هفته جنین شما بزرگ شده و جای کمتری برای حرکت دارد. به همین دلیل آنچه شما در صفحه‌ مانیتور مشاهده می‌کنید، چندان قابل تشخیص نیست، چون اندام‌های جنین در هم جمع شده اند.

در چه شرایطی بیش از چهار مرتبه، سونوگرافی تجویز می‌شود؟

در صورتی که مشکلی در سونوگرافی دیده شود، یا خانم باردار مبتلا به فشار خون یا دیابت یا بیماری‌های دیگر باشد، یا احتمال کوچک بودن جنین داده شود، یا بارداری چندقلو باشد، لازم است تعداد سونوگرافی‌ها بیشتر شود.

در این شرایط معمولا در کدام هفته‌ها تعداد سونوگرافی‌ها بیشتر می‌شود؟

معمولا در ماه های بالاتر بارداری و نزدیک به پایان بارداری (بین 28 تا 36 هفتگی) احتمال تکرار سونوگرافی به فاصله دو تا سه هفته بسیار زیاد است.

آیا انجام بیش از حد سونوگرافی هم می‌تواند مضر باشد؟

بله. نباید این را فراموش کرد که سونوگرافی به هر حال از جنس امواج است و می‌تواند جنین را گرم کند و در صورتی که به دلایلی پزشک تعداد سونوگرافی بیشتری تجویز کند، انجام سونوگرافی دوبعدی بلااشکال است، اما سونوگرافی سه‌بعدی و چهاربعدی که در آن از چند جهت به جنین اشعه تابانده می‌شود، می‌تواند سبب بالا رفتن درجه حرارت جنین شود و در سنین پایین بارداری انجام آن اصلا توصیه نمی‌شود؛ چون سبب داغ شدن قلب جنین خواهد شد. سونوگرافی نوعی تکنولوژی است که فقط در شرایط لازم باید مورد استفاده قرار بگیرد.