دکتر اینترنتی

مطالب متنوع پزشکی و آموزشی

دکتر اینترنتی

مطالب متنوع پزشکی و آموزشی

مردان به دلیل الگوی زندگی نامناسب بیش از زنان مستعد ابتلا به سرطان هستند

یک کارشناس بهداشتی جهانی هشدار داده است که مردان در انگلیس به دلیل الگوی زندگی نامناسب بیش از زنان مستعد ابتلا به سرطان هستند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، آمارها نشان می دهد که در این کشور مردها، ۱۴ درصد بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می شوند.

دکتر راشل تامپسون ـ معاون رییس صندوق مطالعات سرطان جهان ـ در عین حال اطمینان داد که این آمار غیرقابل پیشگیری نیستند.

دکتر تامپسون تاکید کرد: علت مهم ابتلای بیشتر مردان به سرطان رژیم غذایی نامناسب و بد و مصرف الکل است.

به گزارش روزانه تلگراف، مردها با وجودی که بیش از زنان تحرک بدنی و فعالیت جسمی دارند، اما با این حال بیشتر در معرض ابتلا به انواع سرطان ها هستند، با این حال بررسی های صندوق مطالعات سرطان جهان نشان می دهد که مردان کمتر از رابطه بین الگوی زندگی و ابتلا به این بیماری مطلع هستند.

بنابراین کارشناسان و متخصصان این مرکز در نظر دارند، دستورالعملی را تحت عنوان «راهنمای سلامت مردان» تهیه و منتشر کنند تا به مردان بیاموزند که چگونه می توانند از سلامت خود حفاظت کنند.

دکتر تامپسون تاکید کرد: تنها با چند تغییر ساده در سبک و شیوه زندگی مثل خوردن سبزی و میوه زیاد و ترک الکل و سیگار و حفظ وزن سالم می توان از سلامت بهتر و بیشتر بهره مند شد و سالم تر زندگی کرد.

مقاومت به داروهای ضد میکروبی ، یک تهدید جهانی

شعار روز جهانی بهداشت در سال جدید ( روز جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۱ ) “” مقاومت به داروهای ضد میکروبی ، یک تهدید جهانی “” می باشد . ( Antimicrobial Resistance And Its Spread Worldwide ) . تمرکز سازمان جهانی بهداشت (WHO) بر روی مقاومت به داروهای ضد میکروبی به علت مقاومت به داروها و گسترش جهانی آن است که باعث از بین رفتن اثربخشی بسیاری از داروهایی است که در حال حاضر درمان بیماری های زیادی موثر است .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، استفاده نامناسب از دارو، عدم تجویز دوز کافی برای درمان، عدم مصرف داروی تجویز شده تا انتها، کیفیت پایین دارو، نسخه اشتباه، پیشگیری و کنترل ناکافی عفونت، عوامل ایجاد مقاومت به دارو هستند.

داروهای ضد میکروبی چیست؟
داروهای ضدمیکروبی برای درمان عفونت هایی به کار می روند که توسط میکروارگانیسم هایی مثل باکتری، قارچ، انگل و ویروس ایجاد شده اند. کشف این داروها یکی از مهم ترین پیشرفت ها در زمینه بهداشت است و توانسته است جان میلیون ها انسان را در طی ۷۰ سال گذشته نجات دهد.
داروهای ضدمیکروبی شامل آنتی بیوتیک ها، ضدقارچ ها، ضد انگل ها، داروهای شیمی درمانی و ضدویروس ها هستند.
مصرف و سوء مصرف این داروها در پزشکی و دامپروری ، تعداد و انواع میکروب های مقاوم به این داورها را افزایش داده است و این موضوع باعث افزایش تعداد مرگ ها، ناتوانی و آسیب بیشتر و افزایش هزینه های بهداشتی شده است .

برخی تحقیقات انجام شده در کشور ایران نشان می‌دهد حدود ۱۵ درصد داروها در ایران بدون مشورت با پزشک و به طور خودسرانه مصرف می‌شوند و در این میان داروهای مسکن و آنتی‌بیوتیک‌ها بیشترین میزان مصرف خودسرانه را تشکیل می‌دهند و همین موضوع منجر به مقاومت دارویی در بیماران می شود .

مصرف بی رویه دارو نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورهای جهان به یک نگرانی تبدیل شده است چراکه بدنبال بروز شواهدی مبنی بر ایجاد مقاومت به داروهای ضد میکروبی در رابطه با برخی بیماری‌های میکروبی، نتایج تحقیقات علمی بیانگر آنست که ارگانیسمهای مقاوم از جمله باکتری‌ها، ویروس‌ها و برخی انگل‌ها در برابر حمله داروهای ضد میکروبی همچون آنتی‌بیوتیک‌ها، آنتی‌ویروس‌ها و ضد مالاریاها و بطور کلی درمانهای استاندارد، بی‌اثر بوده و به این ترتیب عفونت‌ها در بدن فرد باقی ‌مانده و احتمال سرایت آن به دیگران وجود دارد.

مقاومت ضد میکروبی چیست؟
“مقاومت ضدمیکروبی” که اغلب به عنوان “مقاومت دارویی” شناخته می شود، هنگامی اتفاق می افتد که میکروارگانیسم هایی مانند باکتری، ویروس، قارچ و انگل به گونه ای تغییر کنند که داروهایی که قبلا برای درمان عفونت های حاصل از آن ها استفاده می شد، بی اثر شوند.
هنگامی که میکروارگانیسم ها نسبت به بیشتر داروهای ضدمیکروبی مقاوم شوند، اغلب به عنوان superbugs نامیده می شوند. این موضوع یک نگرانی عمده است، زیرا یک عفونت مقاوم ممکن است کشنده باشد، به دیگران منتقل شود و گسترش پیدا کند و باعث تحمیل هزینه های سنگین به افراد و جامعه شود.
در واقع دستاوردهای پزشکی مدرن به وسیله مقاومت به دارو در معرض خطرند. عدم تاثیر داروهای ضدمیکروبی در درمان و پیشگیری از عفونت ها، موفقیت درمان هایی از جمله پیوند، شیمی درمانی و جراحی های مهم را به خطر می اندازد.
مقاومت ضد میکروبی می تواند با استفاده نامناسب از داروها تسهیل شود، به عنوان مثال هنگامی که دوز کافی برای درمان تجویز نمی شود و یا داروی تجویز شده تا انتها به مصرف نمی رسد.
کیفیت پایین دارو، نسخه اشتباه، پیشگیری نامناسب و کنترل ناکافی عفونت نیز می توانند به گسترش و پیشرفت مقاومت دارویی کمک کنند.

عوامل ایجاد کننده مقاومت دارویی
Antimicrobial resistance) AMR) همان مقاومت‌های ضد میکروبی نتیجه استفاده نادرست و نابجا از داروهای ضد میکروبی است و هنگامی که میکروارگانیسمی جهش یافته یا ژن مقاومی را کسب می‌کند بوجود می‌آید؛ بطور مثال: زمانی که بیماری دوره درمان با داروی ضد میکروبی تجویز شده را کامل نمی‌کند یا داروهای نامرغوب استفاده می‌کند،میکروارگانیسمهای مقاوم پدید آمده و منتشر می‌شوند.

همچنین مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها(CDC) در سال ۱۹۹۷ گزارشی منتشر کرد مبنی بر این که: ۵۰ درصد از تمام آنتی‌بیوتیک‌های مصرف شده بی‌مورد بوده و ضرورتی نداشته است و حدود ۸۰درصد از بیماران دوره درمان خود را تکمیل نکرده‌اند و در واقع درمان، ناقص انجام شده است.

مشکل مهم نحوه مصرف آنتی‌بیوتیک و رعایت الگوی صحیح مصرف است و باید دانست که از بین رفتن علائم بالینی دلیل بر این نیست که درمان کامل صورت گرفته است بلکه باید طول درمان کامل شود. آنتی‌بیوتیک‌ها را نمی‌توان ناقص مصرف کرد یا میزان مصرف آن را به تدریج کاهش داد، بلکه آنتی‌بیوتیک را باید در یک فاصله زمانی مشخص مصرف کرد، حتی اگر علایم بالینی از بین رفته باشد.

چرا مقاومت به دارو یک نگرانی جهانی است؟
مصرف نامناسب و غیر منطقی داروهای ضد میکروبی، شرایط مناسبی را برای ایجاد میکروب های مقاوم به دارو، گسترش و باقی ماندن آن ها فراهم می کند. عفونت هایی که به علت میکروارگانیسم های مقاوم ایجاد می شوند به درمان های معمول پاسخ نمی دهند و این امر منجر به طولانی شدن بیماری و و افزایش خطر مرگ می گردد .

بنا بر اعلام سازمان بهداشت جهانی (who)، در حال حاضر ۴۴۰ مورد جدید بیماری سل مقاومت دارویی پیدا کرده‌اند که منجر به مرگ ۱۵۰ هزار نفر در جهان شده است. همچنین مقاومت‌هایی که نسبت به یکسری داروهای مالاریا بوجود آمده، تقریبا جهانی است و تمام دنیا را در بر می‌گیرد. در رابطه با یکسری داروهای مورد استفاده برای بیماران ایدزی نیز این اتفاق افتاده است. بر این اساس بنظر می‌رسد مقاومت به داروهای ضد میکروبی یک تهدید و نگرانی جهانی است .

بهداشت آب وبیماری‌های منتقله از طریق آب آلوده

آب در خلقت اولیه صاف و عاری از هر گونه آلودگی بوده ولی طی زمان، عوامل متعددی موجبات آلودگی آب را فراهم ساخته است .

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، شناخت آب از نظر کیفیت و کمیت و چگونگی حصول آن قدمی اساسی در جهت بهینه سازی مصرف آن می‌باشد.

اگر چه بیش از سه چهارم کره زمین را آب فرا گرفته است، سهم قلیلی از آب‌های موجود، برای مصارف بهداشتی و کشاورزی، قابل استفاده است. زیرا حدود ۳/۹۷ درصد اقیانوس‌ها و ۱/۲ درصد یخ‌های قطبی و ۶/۰ درصد دریاچه ها و رودخانه و آب‌های زیرزمینی وجود دارد که حدود ۳۶/۰ درصد کل منابع آب می‌باشد.

آب اقیانوس‌ها، دریاها و اغلب دریاچه ها و بسیاری از منابع آب زیرزمینی به علت شوری بیش از حد و داشتن املاح معدنی برای مقاصد بهداشتی، کشاورزی و صنعتی، غیرقابل استفاده می‌باشند.

بسیای از مشکلات بهداشتی کشورهای در حال پیشرفت، عدم برخوردای از آب آشامیدنی سالم است. از آنجایی که محور توسعه پایدار، انسان سالم است و سلامت انسان در گرو بهره مندی از آب آشامیدنی مطلوب میباشد بدون تامین آب سالم جایی برای سلامت مثبت و رفاه جامعه، وجود ندارد.

آب از دو بعد بهداشتی واقتصادی حائز اهمیت است. از بعد اقتصادی به حرکت درآورنده چرخ صنعت و رونق بخش فعالیت کشاورزی است. از بعد بهداشتی آب با کیفیت، تضمین کننده سلامت انسان است. آب با شکل ظاهی و با وسعت محتوایی آن دنیای زنده دیگی است.
اگر چه از دید ما پنهان است، اما آب دارای آثار بسیار زیادی در حیات جانداران به ویژه انسان میباشد. آب آشامیدنی علاوه بر تامین مایع مورد نیاز بدن به مفهوم مطلق آن یعنی H2O ، در بردارنده املاح و عناصر ضروی برای موجود زنده و انسان میباشد. کمبود پاره ای از آن‌ها در آب ایجاد اختلال در بدن موجود زنده میکند و منجربه بروز برخی بیمایها میشود.
فقدان ید و فلوئور و ارتباط آن‌ها با گواتر اندمیک و پوسیدگی دندان‌ها به ترتیب بیان کننده این اهمیت است. علاوه بر مواد شیمیایی، موجودات ذره بینی گوناگونی نیز در آب پیدا میشوند که بعضی از آنها بیمای زا بوده و ایجاد بیمایهای عفونی خطرناکی میکنند. بهسازی آب رابطه مستقیمی با کاهش بیمایهای عفونی دارد.

بطوی که پس از تامین آب آشامیدنی سالم میزان مرگ از وبا ۱/۷۴ درصد، میزان مرگ از حصبه ۳/۶۳ درصد، میزان مرگ به علت اسهال خونی ۱/۲۳ درصد و میزان مرگ از بیمای اسهال ۷/۴۲ درصد کاهش یافت. بنابراین برنامه یزی و هزینه در جهت تامین آب سالم سرمایه گذای قابل تو جهی برای آینده خواهد بود. تهیه و تامین آب آشامیدنی سالم برای جامعه یکی از موثرتین و پایدارتین فنآویها برای ارتقاء سلامت جامعه است.

عدم رعایت موازین زیست محیطی توسط انسان ، از جمله تخلیه فاضلاب های صنعتی به رودخانه ها ، استفاده بی رویه و غیر منطقی از سموم مختلف و آفت کش ها در کشاورزی ، توسعه شهر نشینی و مهاجرت های غیر اصولی ، عدم آموزش درست و کافی شهروندان و غیره …. موجب شده است تا منابع آبی در معرض آلودگی های بیشتری قرار گیرند .

متاسفانه این آلودگیها بیماری زا بوده و سالانه موجب مرگ هزاران نفر در جهان می شوند . مطابق آمار در دهه اخیر در دنیا میلیون ها انسان و بخصوص کودک هر ساله از عدم بهسازی محیط و آلودگی آب جان خود را از دست می دهند . بیماری های مهمی مانند انواع اسهال ها ، انواع بیماری های انگلی روده ای ، حصبه ، وبا ، هپاتیت و بیماری هایی که ناشی از عدم دسترسی به آب کافی هستند مانند بیماری های چشمی (تراخم ) و بیماری های پوستی سبب ساز این مرگ ومیر ها می شوند .

اگر چه کمبود آب و نا سالم بودن آن سلامتی تمامی افراد جامعه رابه مخاطره می اندازد و سبب بروز بیماری هایی مانند اسهال می شود لیکن مطابق آمار بدست آمده در جهان۸۴ در صد از بیماران مبتلا به اسهال و ۷۴ در صد از بیماران مبتلا به انگل (کرم ها ) را کودکان تشکیل می دهند

وجود آب سالم و کافی از ضروری ترین نیازهای انسان است بطوریکه بدون آن حتی تصور داشتن زندگی توام با سلامت غیر ممکن است .

در بخش آب، آب آشامیدنی مردم مورد نظر است. آبی گوارا که عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آن در حد استانداردهای مصوب باشد و مصرف آن عارضه سوئی در کوتاه مدت یا درازمدت در انسان ایجاد نکند

بسیاری از مشکلات بهداشتی کشورهای در حال پیشرفت، عدم برخورداری از آب آشامیدنی سالم است. از آنجایی که محور توسعه پایدار، انسان سالم است و سلامت انسان در گرو بهره مندی از آب آشامیدنی مطلوب می‌باشد،بدون تامین آب سالم جایی برای سلامت مثبت و رفاه جامعه وجود ندارد.

آب از دو بعد بهداشتی واقتصادی حائز اهمیت است:

از بعد اقتصادی به حرکت درآورنده چرخ صنعت و رونق بخش فعالیت کشاورزی است.
از بعد بهداشتی آب با کیفیت، تضمین کننده سلامت انسان است.

بیماریهای منتقله به وسیله آب هنگامی رخ می دهند که عوامل بیماریزا توسط انسان همراه آب آشامیدنی شوند و علاوه بر آن طیف وسیعی از بیماریهای دیگر مانند هپاتیت و اسهالهای باسیلی،آمیبی و بیماریهای انگلی را شامل می شود.

آب آشامیدنی، علاوه بر سالم بودن لازم است پاکیزه نیز باشد. زیرا آب سالم وکدر یا بامزه نامطلوب و داشتن رنگ، ممکن است مورد اعتراض مصرف کننده قرار گرفته و مصرف کننده به طرف آب به ظاهر پاکیزه ای گرایش پیدا کند که از نظر کیفیت شیمیایی و میکروبی، نامطلوب باشد.

ویژگی‌های آب سالم:

۱ ـ عاری از عوامل زنده بیماری‌زا باشد۲ ـ عاری از مواد شیمیایی زیان آور باشد۳ ـ بدون رنگ و بو، و طعم مطبوع داشته باشد۴ ـ قابل استفاده برای مصارف خانگی باشد
آبی که یک یا دو مورد از ویژگی‌های فوق را نداشته باشد (بویژه مورد یک و دو) آن را آلوده و برای شرب غیرقابل مصرف می‌دانند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، کشور ایران با توجه به شرایط خاص جغرافیایی , تنوع آب و هوا, وضعیت بهداشتی کشورهای همسایه , وضعیت های گوناگون سطح فرهنگ بهداشتی مردم در نقاط مختلف , وقوع حوادث و سوانح طبیعی و غیر طبیعی , وضعیت های نامناسب زیستی در برخی از مناطق ، کمبود تسهیلات و امکانات بهداشتی و بالاخره پایین بودن شاخص های بهداشتی در بعضی از استانها، همواره درگیر اپید می های بیماریهای واگیردار خصوصا بیماریهای منتقله از آب و غذا بوده و می باشد

افراد جامعه بایستی به سئوالات زیر به آسانی پاسخ دهند :

اهمیت بهداشتی آب چیست؟

·آبی که برای آشامیدن و دیگر مقاصد بهداشتی در دسترس قرار می‌گیرد از کجا تأمین می‌شود؟

· آب سالم و پاکیزه چگونه استحصال می‌شود؟

· هزینه استحصال، بهره برداری و نگهداری آب آشامیدنی چگونه تأمین می‌شود؟

· آیا منابع موجود آب برای حال و آینده جمعیت‌ها کافی است؟

· منابع آلاینده منابع آب و سیستم‌های تهیه و توزیع کدامند؟

بنابراین تأمین آب آشامیدنی سالم و پاکیزه مبتنی است بر آگاهی و مشارکت همه جانبه جامعه درخصوص بهره برداری و نگهداری از منابع آب، برنامه های مؤثر و پایدار مراقبت از اقدامات تأمین آب آشامیدنی در گرو احساس مسئولیت و پشتیبانی جوامع محلی است، بطوریکه جامعه در تمامی مراحل توسعه منابع، انتقال، بهسازی، توزیع و بهره برداری، مشارکت داشته و با اظهار نظر و اقدامات عملی، مسئولین محلی را در تهیه و تأمین آب آشامیدنی منطبق با استانداردهای تعیین شده یاری نمایند.

آلودگی با منشاء زیست شناختی در آب شامل:

الف) باکتری‌ها: وبا، حصبه و اشباه آن، اسهال خونی باکتریال، اسهال به علت اشریشیاکولی، لپتوسپیروزیس و بیماری ناشی از یرسینیا آنتروکولیتیکا و ناراحتی گوارشی ناشی از کمپیلوباکترها.

ب) ویروس‌ها: هپاتیت‌های ویروسی، فلج اطفال، بیماری‌های ناشی از ویروس‌های کوکساکی، اکو و گاستروآنتریت ویروسی.
ج) پروتوزوئرها: آمیبیازیس، ژیاردیازیس، بالانتیدیازیس
د) کرم‌های انگلی: شیستوزومیازیس، بیماری خارش شناگران، آسکاریازیس، هیداتیدوز، دراکونکولوس، بیماری ناشی از کرم قلابدار و کرم نواری ماهی.
ه) سموم تولیدی از سیانوباکتری‌ها: سمومی که ایجاد ناراحتی کبدی می‌کنند،.

۱ بطور کلی می توان بیماری هایی که آب در انتقال آنها دخالت دارد به این شرح تقسیم بندی کرد:

۱- بیماریهایی که املاح محلول در آب آشامید نی علت اصلی آن را تشکیل می دهند:
شامل: گوا تر اندمیک- پوسیدگی دندان- فلوئوروزیس دندان- آرژیریا- بیماری مت همو گلوبینمیا- بیماری قلب و عروق و بیماری مغز و عروق- مسمومیت سربی- بیماری میناماتا

۲- بیماریهایی که آب وسیله انتقال بیماری است که شامل:
۱- ویبریو کلرا، عامل وبا Vibrio Cholera
2- سالمونلا تیفی، عامل تب روده Typhoid Fever
3- شیگلا، عامل شیگلوز Shigellosis
4- فرانسیسلا تولارنسیس، عامل تولارمی Francis Ella Tularemia
5- مایکوباکتریوم توبرکولوزیس، عامل سِل Tuberculosis
6- لپتوسپیرا، عامل لپتوسپیروز Leptospirosis
7- آنتاموبا هیستولیتیکا، عامل آمیبیاز Entamoeba histolytica
3- بیماریهایی که آب محیط پرورش میزبان یا عامل بیماری است:
شامل شیستوزومیازیس- فاسیولاهپاتیک- درانکونکولوس مدیننسیس
۴- بیماریهایی که آب به صورت غیرمستقیم در انتشار آن نقش دارد:
شامل= مالاریا و کوری رودخانه

( رویکرد رفتاری حاصل از آموزش بهداشت آب در جامعه)

منبع آب :

همه آحاد جامعه لازم است اهمیت آب سالم برای مقاصد شُرب و پخت و پز را بدانند.
برای مقاصد بهداشتی نظیر استحمام، شستشو و تمیزی ،از آب متناسب استفاده گردد.
مصرف صحیح آب و اجتناب از به هدر دادن آن مورد تأکید قرار گرفته و پساب حاصله تخلیه گردد.
منابع حفاظت شده آب، مورد استفاده قرار گیرد و نسبت به نگهداری آن اقدام گردد.
منابع و مجاری آب مورد استفاده نبایستی در معرض آلودگی ناشی از سیستم‌های دفع مدفوع با کانال‌های
فاضلاب، سموم کشاورزی و مواد زائد ناشی از دامداری‌ها قرار داشته باشد.

بهسازی آب :

روش‌های ساده بهسازی آب در جامعه صورت گیرد.
در مناطقی که امکان آلودگی به انگل‌هایی نظیر کرم پیوک یا تخم انگل‌ها وجود دارد ، آب صاف شود و یا حداقل، مصرف کنندگان نسبت به صاف کردن آن اقدام نمایند.

جمع آوری با برداشت آب :

آب آشامیدنی بایستی بوسیله مجاری یا ظروفی برداشت یا جمع آوری گردد که آلودگی پیدا نکند.
در صورت استفاده از مخازن برای جمع آوری و برداشت آب حتماً سربسته باشد.

محل یا جای ذخیره آب :

آب ذخیره شده را بایستی در ظروف درب داری که مرتب تمیز می شود ذخیره نمود.
آب شرب، حتی الامکان از دیگر آب‌های مصرفی جداگانه ذخیره و نگهداری شود.

استفاده از آب ذخیره شده برای شرب :

هنگام برداشت آب از ظروف ذخیره بایستی توجه داشت توسط ظروف برداشت نظیر لیوان، دست یا عوامل خارجی آلودگی پیدا نکند.

مصرف آب :

ضمن اینکه آب مورد استفاده به مقدار کافی تهیه شود مقادیر متناسبی بایستی برای شرب یا دیگر مصارف برداشت نمود. تقریبا مقدار ۴۰-۳۰ لیتر برای مصارف فردی و خانگی روزانه نیاز می‌باشد

توصیه های بهداشتی:

۱-رعایت بهداشت فردی و محیط
۲- از آبهای آلوده و مشکوک به آلودگی برای مصارف شرب استفاده نگردد.
۳-عدم استفاده از فاضلاب خام برای آبیاری سبزیجات
۴- عدم استفاده از قالبهای یخ که در معابر وکنارخیابانها بطور غیر بهداشتی نگهداری وعرضه می گردد.
۵- از آب لوله کشی موجود در پارکها که بابلوهای هشدار دهنده مانند آب قابل شرب است استفاده گردد.
۶- سبزیجات و میوه جات مصرفی مطابق دستورالعمل موجود در کلیه مراکز بهداشتی درمانی و خانه های بهداشت ضدعفونی گردند.
۷- در هنگام مسافرت و در مکانهایی که آب سالم و بهداشتی از قبیل آب لوله کشی وجود ندارد، از آبهای بطری شده(آب معدنی) برای شرب استفاده گردد.
۸- با توجه به نقش آب سالم در تهیه اقلام خوراکی در هنگام خرید این اقلام دقت کافی بعمل آید.
۹- در روستاهای فاقد شبکه لوله کشی آب،برای سالمسازی آب از محلول کلر مادر که در خانه های بهداشت موجود است استفاده گردد.
۱۰- از شناکردن در آبهای آلوده و رودخانه ها خودداری گردد.
۱۱- لوله های انتقال آب نباید ازقسمت زیرین لوله ها و مجاری فاضلاب عبور داده شود.
۱۲- شناکردن در استخرهایی که اصول و مقررات بهداشتی را رعایت می کنند صورت پذیرد.
۱۳- ازپخش فاضلاب وپسابها در محیط خودداری گردد.

نگهداری مواد غذایی در یخچال

مدت های طولانی است که یخچال یکی از لوازم ضروری هر زندگی شده است و نگهداشتن مواد غذایی در یخچال مدت‌هاست که برای جلوگیری از رشد میکروب‌ها و فاسدشدن آنها به کار می‌رود این کار رشد میکروب‌های بالقوه بیماری‌زا را کند می‌کند و در عین حال جلوی خراب‌شدن رایحه، رنگ و قوام بسیاری از غذاها را می‌گیرد.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، شما می‌توانید باقی مانده غذاها را به مدت ۳ تا ۴ روز در یخچال نگهداری کنید. انواع گوناگون پیتزا، مرغ و سالاد ماهی تن را باید حداقل در عرض مدت کوتاه، حدوداً ‌دو ساعت پس از سرو و مصرف کردن آن، برای کاهش دادن خطر بیماری‌هایی که از طریق غذای فاسد منتقل می‌شود، در داخل یخچال بگذارید.

هرگز باقی مانده غذاها را در آشپزخانه نگهداری نکنید و به محض اینکه آنها را پختید، فوراً در یخچال قرار دهید. به این دلیل که هوای خنک و سرمای داخل یخچال میزان رشد باکتری را کاهش می‌دهد. برای مواد خوراکی که حجم بیشتری دارند و فضای زیادی را اشغال می‌کنند، مثل سالاد ماکارونی و غذاهایی نظیر غذاهای چینی با حجم زیاد را به جای اینکه در داخل یک ظرف بزرگ بریزید، آن را در داخل چندین ظرف کوچک قرار دهید و سپس در داخل یخچال بگذارید.

با این روش سرمای یخچال به سرعت و به طور یکنواخت غذا را خنک می‌کند. برای چنین غذاهایی اگر از یک ظرف بزرگ استفاده کنید، به دلیل آنکه سرمای یخچال کاملا ‌و به طور یکنواخت غذا را خنک نمی کند، خطر اینکه باکتری یا هر چیز دیگری در وسط غذا رشد کند، بسیار زیاد است.

توجه کنید که مدت نگهداری مواد غذایی را که در یخچال برایتان عنوان می کنم با فریزر اشتباه نگیرید.

شاید خیلی از شما خانم های خانه دار اطلاع نداشته باشید که مواد غذایی را چگونه و به چه مدت می توانید در یخچال نگهدای کنید ، اگر بی اطلاع هستید ، پس بخوانید :

لبنیات

کره حیوانی : یک تا دو هفته ، کره را به اندازه مصرف دو روز و مارگارین به اندازه مصرف دو هفته تهیه کنید و در جا کره ای قرار دهید ، ضمن این که کره نباتی ( مارگارین ) را می توانید بین چهار تا شش ماه در یخچال نگهداری کنید .

پنیر باز نشده : سه تا چهار هفته ، روی آنها را خوب بپوشانید .

پنیر باز شده : دو هفته ، در محیط مرطوب قرار دهید .

پنیر پیتزا باز نشده : سه تا شش ماه ۷ بعضی از انواع پنیر باید در فریزر نگهداری شوند که در روی بسته آنها به این موضوع اشاره شده است .

خامه : سه روز ، در ظرف درب دار نگهداری شود و درب آن کاملاْ بسته باشد ، مقداری را که مصرف شده دوباره به ظرف برنگردانید .

ماست : هفت تا ده روز ، روی ظرف را بپوشانید .

میوه ها :

سیب : یک تا سه هفته

توت : یک تا دو روز

مرکبات : سه هفته

گیلاس : یک تا دو روز .

البته بهتر است میوه های لک دار یا له شده را جدا کنید . همچنین روی میوه های له شده را با کیسه فریزر بپوشانید تا ویتامین سی آنها در مجاورت هوا از بین نرود.

هندوانه ، خربزه ، طالبی و گرمک ، یک هفته پس از شستشو در یخچال قرار دهید .

سبزیجات :

لوبیا و باقلا : یک تا دو روز ، ابتدا آنها را بشویید و سپس در کشوی مخصوص یخچال نگهداری کنید .

کلم و کرفس : یک تا دو هفته در کیسه هایی که دارای چند سوراخ می باشد قرار دهید.

چغندر ، هویج و تربچه : یک تا دو هفته ، ابتدا آنها را بشویید و سپس در کشوی مخصوصی قرار دهید .

کاهو ( شسته شده ) : سه تا پنج روز برای پیشگیری از به وجود آمدن لکه های زرد ، آنها را از سایر سبزیجات جدا نگهداری کنید .

قارچ : یک تا دو روز آنها را در یک کیسه که دارای چند سوارخ باشد ، قرار دهید .

برگ کاهو ، کلم ، نخود فرنگی با پوست ، اسفناج : سه تا پنج روز ، آنها را در یک کیسه که دارای چند سوراخ باشد قرار دهید .

گوجه فرنگی رسیده : یک تا دو روز ، اگر نارس باشند ، کمی صبر کنید تا در هوای اتاق و دور از تابش مستقیم آفتاب رسیده شوند ، سپس داخل یخچال نگهداری کنید .

سایر مواد غذایی:

- گوشت گوسفند ، گاو ، گوساله به مدت دو روز ، دل ، جگر ، قلوه ، ماهی ، مرغ و سایر ماکیان و میگو ، یک روز در کیسه فریزر سالم می ماند ، اما سپس باید آن را داخل فریزر بگذارید.

- تخم مرغ با پوست ، به مدت دو تا سه هفته ، در کشوی مخصوص تخم مرغ یا در ظرف درب دار قرار دهید و انتهای کوچک تخم مرغ رو به پایین باشد .

- زرده تخم مرغ ، سه روز

- سوسیس و کالباس ، چهار تا پنج روز ، در کیسه در بسته تا یخچال بو نگیرد .

شرایط نگهداری مواد غذایی در خارج از یخچال :

- جوش شیرین ، دو سال ، در محل خشک و در بسته قرار داده شود .

- بیکینگ پودر ، ۱۸ ماه یا تاریخ ذکر شده بسته بندی ، در محل خشک و در بسته قرار داده شود .

- قهوه در بسته ، دو سال و قهوه در باز ، سه هفته

- نسکافه ( قهوه فوری ) ، دو ماه

- آرد گندم ، شش تا هشت ماه

- عسل یک سال ، در ظرفی با درب محکم قرار دهید ، در صورت رسوب مواد ، آن را در آب گرم قرار داده تا دوباره حل شود .

- ژلاتین ، هجده ماه

- مربا یک سال ، پس از باز کردن درب ظرف آن را در یخچال نگهداری کنید .

- سس مایونز ، در صورتی که در ظرف باز نشده باشد ، حداکثر دو تا سه هفته و پس از باز کردن فوراْ باید استفاده شود و باید آن را در یخچال نگهداری کرد.

- ماکارونی ، دو سال

تمیز کردن قفسه‌های یخچال

قفسه‌ها و کشوهایی را که می‌توان بیرون آورد می‌توانید با آب گرم و مایع ظرفشویی بشویید و پس از خشک شدن دوباره در یخچال قرار دهید.

شیوه تمیز کردن پشت یخچال

پشت یخچال را تمیز نگاه دارید. برای پاک کردن این قسمت، دو شاخه یخچال را بیرون آورید و دستگاه را کمی جلو بکشید. به وسیله ی جاروبرقی گرد وغبار پشت یخچال را بزدایید. به این ترتیب دستگاه بهتر کار می‌کند و عمر بیشتری خواهد داشت.

نحوه تمیز کردن یخچال و از بین بردن بوی آن

برای تمیز کردن دیواره‌های داخلی یخچال از محلول جوش‌شیرین و آب کمک بگیرید. برای این منظور، یک تا دو قاشق جوش‌شیرین را در یک چهارم لیتر آب گرم حل کنید و یخچال را با آن پاک کنید. سپس با دستمال تمیز خشک نمایید. جوش‌شیرین بوی نامطبوع یخچال را از بین می‌برد

برفک یخچال و فریزر را به‌صورت منظم آب کنید، چون با افزایش ضخامت برفک، مصرف انرژی بالا می‌رود

برفک چیست و با آن چه کنیم ؟

اگر لاستیک‌های دور در یخچال و فریزر خراب باشد، داخل فریزر مقدار زیادی برفک می‌زند. نوارهای لاستیکی در یخچال و فریزر به مرور زمان انعطاف خود را از دست داده و جدا می‌شوند و این سبب ایجاد برفک می‌شود. سالی، یک بار سالم‌بودن این نوارها را کنترل کنید تا در صورت کوچک‌ترین نشت هوا، آنها را تعویض کنید.

برفک یخچال و فریزر را به‌صورت منظم آب کنید، چون با افزایش ضخامت برفک، مصرف انرژی بالا می‌رود. شما می‌توانید یخچال‌های مجهز به سیستم برفک‌ آب‌کن اتوماتیک را انتخاب کنید تا مصرف انرژی کاهش پیدا کند.

فریزرهایی که برفک می زنند باید حداقل هر ۳ ماه یک بار و حداکثر هر ۶ ماه یک بار یخ زدایی شوند.

برای یخ زدایی ابتدا چند ساعت زودتر فریزر را از برق بکشید و وقتی یخ ها نرم شد مواد غذایی را از آن بیرون بیاورید، اما به هیچ وجه از وسیله ای مانند کفگیر و قاشق و وسایل فلزی استفاده نکنید. می توانید از پنکه و سشوار برای یخ زدایی سریع استفاده کنید.

وقتی یخ ها آب شد فریزر را کاملاً خشک کرده و سپس با محلول جوش شیرین و آب آن را شستشو دهید.

نوار دور در فریزر را کاملاً خشک کنید.

درجه برودت فریزر را با توجه به دمای فصل تنظیم کنید.

هرگز مواد غذایی را درهم و برهم در طبقات قرار ندهید.

گوشت، مرغ و ماهی را در طبقات بالا و سبزیجات و خشکبار را در طبقات پایین قرار دهید.

هیچ نوع ماده غذایی حتی نان را بدون نایلکس یا فویل درون فریزر قرار ندهید. این کار موجب می شود مواد غذایی شما از یکدیگر طعم و بو نگیرند.

روی مواد غذایی خود حتماً تاریخ خرید را درج کنید و برای مصرف کوتاه مدت خود مواد غذایی تهیه کنید. مواد غذایی در مدت طولانی خواص خود را از دست می دهند.

هرگز برای نگهداری مواد غذایی مانند حبوبات و خشکبار از ظروف شیشه ای استفاده نکنید.

مواد غذایی را به صورت داغ و گرم در فریزر نگذارید و هوای داخل بسته های مواد غذایی را خارج کنید.

از باز و بسته کردن مکرر فریزر تا جایی که ممکن است خودداری کنید.

برای بوزایی فریزر را از بوگیرهای مخصوص یا یک تکه زغال استفاده کنید و هر ۳ ماه یک بار آن را عوض کنید.

در صورت روشن شدن چراغ قرمز فریزر باید بدانید مشکلی در برق رسانی یا منبع گاز فریزر پیش آمده، برای رفع مشکل با تعمیرکار مجرب تماس بگیرید.